Thưa ông, rất nhiều chuyên gia kinh tế ngạc nhiên với con số 3,32% của CPI tháng 4/2011. Cá nhân ông có bất ngờ?

Thực ra, mọi người đều đã dự đoán CPI tháng 4/2011 sẽ tăng cao. Hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM đã bỏ nhiều tiền để bình ổn giá mà CPI còn tăng như vậy (tương ứng 3,28% và 3,16% - PV), hay như Long An, đã tăng tới 5,46%, cộng thêm các địa phương khác nữa, thì 3,32% đã là một con số khiêm tốn.

Với mức tăng CPI của tháng 4 như vậy, lạm phát năm nay hiện đã ở mức 9,64%; còn nếu tính trung bình, CPI 4 tháng đầu năm đã tăng 13,95% so với 4 tháng đầu năm ngoái. Tất cả đều là những mức tăng rất cao. Điều này khiến nhiều người lo ngại về lạm phát năm nay. Dự báo của ông thế nào?

Lạm phát năm nay đã khác và sẽ khác so với các năm trước, bởi trước hết, nó chịu tác động rất lớn của giá cả thị trường thế giới, do giá dầu và giá lương thực tăng cao. Chúng ta thấy rất rõ điều ấy qua hai lần tăng giá xăng, đẩy giá cả tăng toàn diện, nhất là giá vận tải. Tháng trước, CPI nhóm giao thông - vận tải tăng 6,69%, còn tháng này tăng 6,04%. Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tháng 4 cũng đã tăng tới 4,5%.

Hơn nữa, lạm phát năm nay tiếp tục gánh tác động trễ của chuyện bơm tiền và tín dụng năm 2010. Những chính sách đúng đắn của Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ mới phát huy tác dụng bước đầu, vì thế, cần phải rất kiên trì, không nên quá nóng vội. Tôi nghĩ rằng, CPI sẽ tiếp tục tăng, nhưng tốc độ tăng sẽ chậm hơn. Con số lạm phát năm nay là bao nhiêu, thì còn phải tiếp tục theo dõi, nhưng chắc chắn không thể dưới 10%.

Ông vừa nói CPI tới đây sẽ tăng chậm lại, nhưng tháng 5, sẽ tăng lương tối thiểu; tháng 6, thực hiện giá điện thị trường. Những điều này sẽ tác động tới CPI...

Các dự báo của tôi là dựa trên giả định rằng, sẽ không có biến động gì khác, nếu có thì phải tính toán thêm. Thực ra, việc tăng lương tối thiểu sẽ chỉ đóng góp một phần hạn chế vào tốc độ tăng CPI, vì năm nay có nhiều yếu tố tác động tới giá cả. Còn nếu có việc tăng giá điện, giá xăng lần nữa, thì sẽ tác động mạnh đến lạm phát và sẽ làm thay đổi cơ cấu tiêu dùng, cũng như sản xuất của doanh nghiệp.

Cụ thể là thế nào, thưa ông?

Hiện nay, tiêu dùng của người nghèo đã thay đổi rất nhiều. Họ chỉ tiêu dùng các mặt hàng thiết yếu nhất, như lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh và các mặt hàng rẻ tiền. Giờ đây, các nhà sản xuất đã nhìn thấy rõ điều này. Thị trường điện máy, đồ gỗ đang rất trì trệ... Tăng trưởng kinh tế năm nay vì thế sẽ khó khăn hơn. 

Theo ông, giải pháp là gì, phải làm sao để tiếp tục kiềm chế lạm phát?

Vừa rồi, ngân hàng đã làm rất tốt chính sách tiền tệ, bây giờ phải thắt chặt tài khóa thêm nữa. Nhà nước phải đi đầu, phải cắt giảm đầu tư công, chi tiêu công tốt hơn nữa.

Trong chuyện này, điều quan trọng là phải cải cách, chứ không chỉ là áp dụng các biện pháp hành chính, yêu cầu đình hoãn, giãn tiến độ dự án. Phải thay đổi cơ cấu đầu tư và nâng cao hiệu quả đầu tư công, hay quản chặt việc sử dụng xe công vào những mục đích cá nhân... Phải ra được Luật Đầu tư công để tránh tình trạng đua nhau đầu tư. Nếu đầu tư gắn với lợi ích, với trách nhiệm, thì nhiều người sẽ phải thận trọng. Một cỗ xe muốn đi nhanh, phải có động cơ mạnh và phanh phải tốt. Nói cách khác, là phải có động lực và có chế tài.

Nguồn: Đầu tư