Tại buổi toạ đàm “Giải pháp vốn cho DN” do Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức sáng nay (10/5), TS Vũ Tiến Lộc - chủ tịch VCCI cho biết, vấn đề vốn bao giờ cũng là mối quan tâm của các DN và nó đặc biệt quan trọng hơn trong bối cảnh lạm phát hiện nay. Có nhiều nguyên nhân khiến cho DN khó vay vốn của NH nhưng nguyên nhân căn bản là do các DNVVN chưa đáp ứng đủ điều kiện để các NH cho vay như việc lập kế hoạch kinh doanh, tài sản đảm bảo, cân đối tài chính của DN…Những điều kiện trên thường thì chỉ có DN lớn, có uy tín, thương hiệu mới đáp ứng được.

Theo điều tra gần đây của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chỉ có 1/3 DNVVN có khả năng tiếp cận nguồn vốn NH, 1/3 khó tiếp cận và 1/3 không tiếp cận được. Không ít DNVVN cho rằng, thủ tục các NH đặt ra là ‘quá sức’ đối với họ. Ngay cả khi có chính sách ưu đãi của Chính phủ cũng chỉ có 5-10% số DNVVN được vay.

Thêm vào đó, lãi suất cho vay của các ngân hàng quá cao (có nơi lên tới 27%) và việc gia tăng các loại phí của các NH cũng đang ảnh hưởng rất lớn đến các DN thực sự cần vay vốn để sản xuất kinh doanh. Không ít DN đã thu hẹp hoặc tạm dừng sản xuất vì không vay được vốn.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã phân tích ‘mổ xẻ’ các hình thức huy động vốn cho các DN. Xu hướng vay của các NH đang ngày càng trở nên khó không chỉ về vấn đề thủ tục, lãi suất cao đang là một rào cản vì nếu có vay được thì dùng vốn đó sản xuất kinh doanh cũng khó có lãi.

Cùng với việc phát hành cổ phiếu, phát hành trái phiếu đang là kênh giúp nhiều DN huy động vốn hiệu quả, song kênh này vẫn chưa được nhiều DN quan tâm chú trọng. Thông qua phát hành trái phiếu, DN có thể tránh bị pha loãng cổ phiếu, được hưởng ưu đãi thuế đối với vốn vay và giảm chi phí sử dụng vốn. Đặc biệt, nếu phát hành trái phiếu chuyển đổi, DN chỉ phải trả mức lãi suất rất thấp, thậm chí là không phải trả lãi.

Ông Đỗ Ngọc Quỳnh - Tổng thư ký Hiệp hội thị trường Trái phiếu Việt Nam khẳng định: “về mặt dài hạn, DN vẫn có nhiều thuận lợi để tiếp cận vốn trên thị trường trái phiếu. Do đó, cùng với sự phát triển của kinh tế đất nước, trái phiếu sẽ ngày càng trở thành kênh huy động vốn hiệu quả và quan trọng đối với các DN quy mô lớn trong những năm tới đây”.

Ông Quỳnh lý giải, thứ nhất, hệ thống hành lang pháp lý đối với hoạt động phát hành trái phiếu của DN đã được ban hành và đang dần hoàn thiện, giúp DN có cơ sở pháp lý vững chắc để tiếp cận nguồn vốn trên TTCK. Thứ hai, các chính sách khuyến khích, hỗ trợ sự phát triển thị trường của Chính phủ, trong đó nổi bật là chính sách ổn định kinh tế vĩ mô hiện đang thực thi, được nhiều chuyên gia đánh giá cao và hy vọng đem lại hiệu quả tích cực trong thời gian tới. Thứ ba, nhu cầu nắm giữ đa dạng các sản phẩm đầu tư của nhà đầu tư trên thị trường ngày càng cao nhằm gia tăng lợi nhuận và hạn chế rủi ro. Thứ tư, các NHTM và CTCK cung cấp các dịch vụ trung gian tài chính giúp phân phối trái phiếu của DN đến tay nhà đầu tư một cách hiệu quả.

Ngoài ra, sự tham gia tích cực của Hiệp hội thị trường trái phiếu (VBMA), các công ty tư vấn luật và công ty định hạng tín nhiệm, ... đang góp phần vào sự phát triển đúng hướng của thị trường, tạo cơ hội cho các DN tiếp cận hiệu quả thị trường trái phiếu.

Tuy nhiên, để phát huy nội lực, các DN Việt Nam cần sử dụng hiệu quả nguồn vốn của mình, trong đó đặc biệt quan tâm tới việc tiết giảm chi phí, tích cực cải tiến công nghệ để nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc; tập trung kinh doanh sản phẩm chính; rút ngắn thời hạn thanh toán phân phối để đẩy nhanh vòng vốn, giảm lệ thuộc vào vay ngân hàng; đảm bảo thanh toán hàng nhập khẩu, tạo nguồn dự phòng thay đổi tỷ giá; tránh giảm mức tiêu thụ bằng cách phải chấp nhận lỗ để giữ khách hàng…

Với các ưu điểm riêng từ những kênh huy động vốn qua phát hành cổ phiếu, trái phiếu và hợp tác công – tư, liên doanh liên kết…các DN Việt Nam hoàn toàn có thể huy động được vốn phù hợp với thực trạng của DN mình, làm đa dạng các nguồn vốn tài trợ khác nhau, giảm sự phụ thuộc vào hệ thống NH, từ đó chủ động trong hoạt động kinh doanh.

Nguồn: DDDN