Cộng đồng DN có nhận thức chung rằng, pháp luật hiện hành về đất đai, đầu tư, xây dựng rất phức tạp, thiếu rõ ràng, chồng chéo và có phần không phù hợp với thực tế. Vì vậy, thủ tục hành chính liên quan đến các lĩnh vực này cũng có tình trạng tương tự.

Với tư cách là cơ quan tham mưu, tư vấn cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư về cải cách thủ tục hành chính trong 3 lĩnh vực nói trên, Tổ công tác thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư đã làm gì?

Từ năm 2006-2007, chúng tôi đã tiến hành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến những lĩnh vực này và đã có báo cáo trình cơ quan có thẩm quyền. Qua rà soát, chúng tôi đã phát hiện rất nhiều quy định chưa rõ ràng, thiếu cụ thể, thậm chí chồng lấn và không tương thích. Trên cơ sở đó, chúng tôi đã xác định và liệt kê ra những thủ tục hành chính cơ bản (gọi là “thủ tục cây”) nhằm giải quyết mối quan hệ giữa cơ quan nhà nước và DN.

Tuy nhiên, do mỗi cơ quan nhà nước thường chỉ thực thi các thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước của mình, trong khi DN phải thực hiện mọi thủ tục từ A đến Z, nên hiệu quả cải cách thủ tục chưa đạt được như kỳ vọng.

Dường như việc cải cách thủ tục hành chính đang được thực hiện từ trên xuống, thưa ông?

Đúng vậy. Cách thức thực hiện này xem ra không hiệu quả, chưa hỗ trợ nhiều cho DN, vì không biết hết những vướng mắc, khó khăn của DN, để từ đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ. Nhận thức được vấn đề này, chúng tôi đã thực hiện cách tiếp cận mới: làm từ dưới lên, tức là nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm từ thực tiễn của DN, sau đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ các văn bản cản trở quá trình cải cách.

Ông có thể nói rõ hơn về cách tiếp cận mới này?

Thay vì “ngồi phòng máy lạnh” để rà soát văn bản quy phạm pháp luật, chúng tôi tiến hành điều tra, khảo sát, phỏng vấn sâu nhà đầu tư và cán bộ, công chức có liên quan ở địa phương. Trên cơ sở đó, chúng tôi sơ đồ hoá một cách chi tiết toàn bộ trình tự, thủ tục có liên quan, gồm: các bước tiến hành; thủ tục thực hiện; các loại giấy tờ mà DN phải nộp, cơ quan nhà nước tiếp nhận và giải quyết; nơi tiếp nhận, thụ lý và giải quyết thủ tục; điều kiện để được giải quyết; thời gian giải quyết… Tiếp theo, chúng tôi so sánh với các quy định hiện hành và xác định loại hồ sơ, giấy tờ bắt buộc phải có; loại hồ sơ giấy tờ trùng lặp; loại hồ sơ, giấy tờ có liên quan…, từ đó kiến nghị đơn giản hoá những thủ tục, hồ sơ, giấy tờ không buộc phải có, hoặc không liên quan nhiều đến việc giải quyết thủ tục hành chính đất đai, đầu tư, xây dựng.

Kết quả nghiên cứu này đã được thực hiện thí điểm chưa, thưa ông?

Hiện tại, một số tỉnh như Bắc Ninh, Bình Định, Thừa Thiên Huế… đã thí điểm thực hiện kết quả nghiên cứu của chúng tôi và kết quả là, chỉ sau 1 năm thực hiện, Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của các địa phương này đã được cải thiện rõ rệt. Từ kết quả đó, chúng tôi sẽ kiến nghị các cấp có thẩm quyền chỉ đạo các địa phương trong cả nước tiếp cận cải cách thủ tục hành chính theo phương pháp mới

Nguồn: Đầu tư