Theo PGS. TS Trần Hoàng Ngân, Chính phủ đã ban hành kịp thời Nghị quyết 11, trong đó nhiệm vụ quan trọng là kiềm chế lạm phát, tuy nhiên, khi các đơn vị triển khai thực hiện cụ thể vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn.

Một trong những biện pháp kiềm chế lạm phát là cắt giảm tổng cầu, trong đó việc cắt giảm đầu tư công trước mắt giúp kiềm chế giá một số mặt hàng như sắt, thép, xi măng …Nhưng giá cả mặt hàng lương thực, thực phẩm trong ngắn  hạn cũng không phụ thuộc nhiều vào việc giảm tổng cầu. 

Do đó, cần xác định rõ nguyên nhân chi phí đẩy, cụ thể là chi phí sản xuất của các doanh nghiệp tăng, do đó tăng giá thành sản phẩm, khiến mức giá chung của toàn thể nền kinh tế cũng tăng là tác nhân chủ yếu gây lạm phát hiện nay.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, Đại biểu Quốc hội cho rằng nhất thiết phải giải bài toán về giảm bớt tác nhân gây chi phí đẩy, cụ thể, cần tháo gỡ nguyên nhân khiến thời gian vừa qua chi phí lưu thông tăng cao, chi phí nhập nguyên, nhiên vật liệu cũng tăng lên…

Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân, nếu so sánh, chi phí lưu thông nền kinh tế Việt Nam rất cao, đặc biệt các khâu trong hệ thống phân phối, bán lẻ, vai trò của doanh nghiệp nhà nước tham gia còn hạn chế. Bộ Công Thương, Bộ Tài chính cần vào cuộc mạnh mẽ hơn trước tình trạng giá cả tại nơi sản xuất, chợ đầu mối, chợ bán lẻ vẫn còn chênh lệch, một số mặt hàng bị tiểu thương lũng đoạn.

Vừa qua, những gói giải pháp mà Chính phủ trình Quốc hội về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và và thuế thu nhập cá nhân là những bước đi cần thiết để chia sẻ khó khăn. Việc có thêm gói giải pháp hỗ trợ vốn cho nông nghiệp và nông thôn, khu vực kinh tế vốn đóng góp rất lớn vào sản xuất trong nước cũng như cán cân thương mại quốc tế cũng là một hướng đi đúng để giải quyết bài toán kiểm soát giá cả.

Lãi suất vay vốn tăng cao cũng góp phần vào lạm phát do chi phí đẩy. Do ở Việt Nam, nhiều doanh nghiệp chưa tận dụng được thị trường chứng khoán, cấu trúc vốn của doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào ngân hàng thương mại, nếu vốn tự có không mạnh. Có khoản doanh nghiệp đi vay ngân hàng ngắn hạn để đầu tư trung và dài hạn có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thị trường chứng khoán chững lại, hầu như doanh nghiệp phụ thuộc ngân hàng, dẫn đến tình trạng “làm giá” trong hoạt động cho vay doanh nghiệp. Do đó cần có thêm những chính sách mới khôi phục lại sự phát triển của thị trường chứng khoán.

Việc đặt ra trần lãi suất huy động là biện pháp hành chính trong ngắn hạn nhằm hạn chế phần nào cuộc đua lãi suất, tuy nhiên thực tế việc tuân thủ của các ngân hàng thương mại còn hạn chế. Người dân hiện nay hầu như không có phân biệt mức độ quản trị rủi ro các ngân hàng, chỉ lựa chọn ngân hàng nào lãi cao để gửi tiền. Do đó, cần đẩy mạnh thanh tra giám sát, xếp loại các tổ chức tín dụng để người dân có cơ sở gửi tiền tiết kiệm an toàn. Trên cơ sở thanh tra xếp loại, nên tính tới việc bỏ dần các biện pháp hành chính, điều tiết lãi suất có tính sát với thị trường hơn, lành mạnh hóa trên thị trường ngân hàng.

Ngoài ra, để chính sách tiền tệ sát với thị trường hơn cần phải dựa vào một số chỉ số thống kê mới. Cụ thể, theo PGS. TS Trần Hoàng Ngân, bên cạnh chỉ số giá tiêu dùng CPI phản ánh tình hình biến động giá cả để phục vụ điều hành vĩ mô nói chung, cần phải công bố thêm chỉ số lạm phát lõi, lạm phát cơ bản.

Đây là chỉ số đã loại trừ giá lương thực, giá năng lượng, để làm căn cứ điều hành chính sách tiền tệ. Thực tế, thiên tai, dịch bệnh khiến thực phẩm, giá xăng dầu tăng chứ không phải do chính sách tiền tệ. Do đó, cần có chỉ số lạm phát lõi làm căn cứ điều hành các chính sách lãi suất.

Nguồn: Chinhphu.vn