Thế nào là nhà đầu tư nước ngoài trong Luật Đầu tư? Thương nhân trong Luật Thương mại bao gồm những ai? Thế nào là tổ chức, cá nhân trong nước; thế nào là tổ chức, cá nhân nước ngoài theo quan điểm của Luật Kinh doanh bất động sản…? Những thắc mắc này không chỉ từ phía doanh nghiệp, mà còn được gửi đến từ các văn phòng luật, các luật sư – những địa chỉ mà doanh nghiệp “cầu viện” khi có vấn đề trong thực thi pháp luật.
Chưa tính đến hàng loạt vướng mắc kéo theo những câu hỏi trên, mà trước hết, các doanh nghiệp đang rối vì không thể tự xác định được mình đang được xếp vào nhóm nào trong các đối tượng điều chỉnh của các văn bản luật này. Hệ lụy đương nhiên của những rối rắm đó rất có thể chính là việc vô tình vi phạm các quy định của pháp luật mà doanh nghiệp chỉ có thể nhận ra khi bị cơ quan thực thi pháp luật “thổi còi”.
Song, có lẽ cần phải nhìn nhận vấn đề trên ở mức trầm trọng hơn, khi nút thắt lớn này đang khiến hệ thống pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp ở trong tình trạng chồng chéo, trùng lặp khá lớn. Đã có luật sư liệt kê và phát hiện ra rằng, hàng loạt quy định của Luật Đầu tư đang chồng lấn với Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán, Luật Đất đai, Luật Thương mại, Luật Sở hữu trí tuệ, quy định về quản lý ngoại hối và hệ thống pháp luật về thuế. Hay sẽ áp dụng thế nào khi Luật Thương mại áp dụng với tất cả các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, trong khi những hoạt động thương mại không được quy định trong Luật Thương mại và các luật khác thì áp dụng quy định của Bộ luật Dân sự…?
Như vậy có nghĩa là, ngay bản thân các cơ quan làm luật cũng đang bị bó bởi chính sự thiếu rõ ràng của các khái niệm. Cũng phải thẳng thắn rằng, nếu như doanh nghiệp lúng túng thực thi, chỉ có doanh nghiệp đó phải gánh chịu, nhưng nếu các cơ quan làm luật lúng túng, thì sẽ tạo nên một hệ thống văn bản nhiều mâu thuẫn, thậm chí tạo kẽ hở trong thực thi pháp luật, tiền đề để gây ra hàng loạt tồn tại của môi trường đầu tư – kinh doanh.
Phải nhắc lại rằng, những vấn đề này được phát hiện từ 16 văn bản luật có tác động lớn nhất tới môi trường đầu tư kinh doanh, có nghĩa là toàn bộ giới đầu tư - kinh doanh đang là đối tượng phải gánh chịu những hệ lụy này. Họ lên tiếng rất có thể vì mục tiêu tìm kiếm sự thuận lợi hơn cho mình trong thực thi pháp luật, có nghĩa là có thể có những góc nhìn chưa thật sự đầy đủ. Nhưng những gì mà cộng đồng doanh nghiệp phát hiện ra thực sự không thể bỏ qua.
Hơn thế, ngay khi trình bày kiến nghị của mình, một điểm nhất quán mà giới kinh doanh đã chia sẻ thẳng thắn là, họ không ngại các quy định pháp luật nghiêm ngặt, thậm chí hà khắc, mà rất cần sự rõ ràng, cụ thể để có thể thực hiện đúng các quy định đó.
Đây cũng chính là mục tiêu mà các cơ quan khi làm luật thường nhắc tới trước tiên: đó là xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, phát huy vai trò và hiệu lực của pháp luật.
Nguồn: Đầu tư.
