Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

Tin tức

Kinh tế Việt Nam 2007 – 2011: Nhìn qua lăng kính VNR500 (27/12)

27/12/2011 - 18 Lượt xem

Trong 5 năm qua, việc công bố và vinh danh VNR500 đã góp phần tạo động lực cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp (DN) lớn. Để có thể duy trì và có mặt trong VNR500, các DN phải luôn nỗ lực trong hoạt động sản xuất, kinh doanh để tạo ra doanh thu và lợi nhuận ổn định.

DN tư nhân khẳng định sức sống

Hiệu quả quản lý tài sản, quản lý vốn và hiệu quả hoạt động được đo lường bởi các chỉ tiêu: lợi nhuận ròng/tài sản (ROA), lợi nhuận ròng/vốn chủ sở hữu (ROE) và tổng doanh thu.

Nhìn chung trong 5 năm qua, ROA biến động không nhiều trong các DN lớn của nền kinh tế, ngoại trừ trường hợp các DN FDI (ROA của khối DN FDI giảm mạnh kể từ năm 2008, do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính toàn cầu). Các DN tư nhân ít biến động, DN nhà nước có ROA tăng vào năm 2009 - 2010 – khi Chính phủ tung gói kích cầu để vực dậy tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.

Trong khi đó, ROE giữa các thành phần kinh tế qua các năm không có nhiều khác biệt như ROA. Sự khác biệt duy nhất là về độ lớn, do mẫu số của hai chỉ số này khác nhau.

Biến động của hai chỉ số ROA và ROE phần nào phản ánh sự biến động nói chung của nền kinh tế. Đặc biệt, sự sụt giảm ROA và ROE của các DN FDI là một minh chứng cho thấy rõ nhất ảnh hưởng của những cú sốc từ bên ngoài. Còn với DN nhà nước và DN tư nhân, mặc dù cũng chịu tác động tiêu cực do lạm phát, lãi suất tăng cao, và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, nhưng những chính sách kinh tế trong nước đã phần nào làm giảm tác động bất lợi từ bên ngoài. Thực tế này đưa ra một gợi ý chính sách là cần tạo môi trường thuận lợi cho DN tư nhân phát triển, vì khu vực này có ROE và ROA ở mức thấp nhất, nhưng lại ổn định nhất trước các cú sốc từ bên ngoài.

Về hiệu quả hoạt động sản xuất - kinh doanh, tổng doanh thu của VNR500 tăng dần qua các năm, với tốc độ tăng trưởng khác nhau. Tốc độ tăng tổng doanh thu năm 2010 đạt thấp nhất (8,62%), còn lại đạt ở mức độ khá cao (37,5% năm 2008, 51% năm 2009 và 47% năm 2011).

Nền kinh tế tập trung hoá cao và ít biến đổi về ngành nghề

Trong 5 năm qua, số DN lớn nhất vẫn tập trung chủ yếu vào 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM, với tỷ trọng tương ứng là 21,4% và 27,5%. Tiếp đến Đồng Nai (8,4%), Bình Dương (5,8%), Bà Rịa – Vũng Tàu (3,52%), Hải Phòng (3,52%), Quảng Ninh (3,3%).

Mấy năm gần đây, số DN lớn nhất đều tăng tại Hà Nội và TP.HCM so với cả nước, trong khi tỷ trọng DN lớn nhất tại Đồng Nai và Bình Dương lại liên tục giảm.

Trong khi đó, số DN lớn nhất Việt Nam không có nhiều thay đổi khi phân theo ngành nghề hay lĩnh vực hoạt động. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý, tỷ trọng DN lớn nhất trong lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ có chiều hướng tăng, trong khi giảm trong lĩnh vực nông - lâm - thuỷ sản. Mặc dù sự dịch chuyển rất nhỏ, song cho thấy xu hướng dịch chuyển tích cực trong cơ cấu nền kinh tế.

Từ phân tích dữ liệu VNR500 trong 5 năm qua, có thể nhận thấy rằng, biến động ROE hay ROA của các DN phản ánh những nét lớn của nền kinh tế 5 năm qua. Điều này cho thấy, nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc phần nào vào top 500 DN hàng đầu. Điểm nổi bật khác là, các DN FDI hàng đầu chịu tác động bất lợi nhất từ các cú sốc bên ngoài. Các DN tư nhân khá ổn định về các chỉ số ROA và ROE. Do đó, việc tạo ra môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi và bình đẳng cho khối các DN tư nhân trong nước sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định vĩ mô cho nền kinh tế.

Nguồn: Đầu tư.