Nhằm phát triển thị trường lao động chất lượng cao, khai thác được sức mạnh tri thức toàn dân, hỗ trợ thiết thực cho công cuộc tái cấu trúc và phát triển đất nước theo chiều sâu, cần chú ý những điểm sau:

Thứ nhất, xây dựng nền trí thức toàn dân nhằm nâng cao nhận thức xã hội về vai trò của kinh tế tri thức. Khuyến khích nghiên cứu khoa học, đánh giá kết quả nghiên cứu, sáng chế, bảo vệ quyền lợi cho các nhà khoa học, nhà quản lý, các doanh nhân theo cơ chế thị trường và các chuẩn mực quốc tế.

Dân chủ và công khai mọi chủ trương, những vấn đề quan trọng của đất nước để mỗi người dân biết, góp ý, hiến kế, giám sát thực hiện. Từ đó phát huy được trí tuệ toàn dân, đồng thời phát hiện, tuyển dụng nhân tài cho đất nước. Gắn khoa học với thực tiễn. Đảm bảo cho những nhà khoa học, những nhà sáng chế, các nhà quản lý giỏi có điều kiện làm giàu cho đất nước và cho bản thân trên cơ sở tài năng của mình, đồng thời được xã hội ghi nhận và tôn vinh xứng đáng.

Thứ hai, đa dạng hóa các hình thức và tạo thuận lợi cao nhất cho các nhà khoa học Việt Nam đang sống và làm việc ở trong nước hay nước ngoài tham gia vào hoạt động khoa học và đầu tư phát triển đất nước.

Phát triển các thể chế chính thức và phi chính thức để các nhà khoa học có thể tham gia và các hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) và đời sống KT-XH, nhất là trong lĩnh vực nghiên cứu chuyể giao và đào tạo…

Xây dựng chính sách thu hút lực lượng trí thức Việt kiều vào các hoạt động chung của trí thức Việt Nam. Thu hút các nhà khoa học, các chuyên gia giỏi, các trí thức Việt kiều, các học sinh, sinh viên thế giới tới Việt Nam làm việc, giao lưu, thực hành, thực tế, nghiên cứu về Việt Nam v.v. 

Thứ ba, đẩy mạnh việc xây dựng đội ngũ lao động chất lượng cao phục vụ cho nhu cầu trong nước và để xuất khẩu.

Trong thời gian tới, để hỗ trợ quá trình tái cơ cấu kinh tế theo yêu cầu phát triển hiện đại và bền vững, cần đột phá mạnh hơn và tạo chuyển biến thực sự về chất nhằm tái cấu trúc nguồn nhân lực theo hướng: Phát triển mạnh cả về số và chất lượng đội ngũ cán bộ KH&CN, nhất là các chuyên gia công nghệ đầu ngành để góp phần tăng cường năng lực thiết kế, chế tạo, ứng dụng và làm  chủ công nghệ và thực hiện các đột phá KH&CN cho đất nước.

Ưu tiên tập trung vào phát triển nhân lực thuộc những ngành, lĩnh vực quản lý kinh tế, ngành điện tử viễn thông, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới.

Tăng cường đào tạo cán bộ KH&CN theo kênh Hiệp định hợp tác và văn hóa cấp Chính phủ. Việc tăng cường giao lưu, trao đổi cán bộ KH&CN trong nước và quốc tế cần được duy trì thường xuyên để cải thiện số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ KH&CN cho nước ta và cũng như để góp phần làm sôi động thị trường nhân lực KH&CN trong cả nước.

Ngoài ra, cần khuyến khích các hình thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ KH&CN theo nguyện vọng, theo đặt hàng của cá nhân và tổ chức có nhu cầu, phù hợp các nguyên tắc thị trường, có sự giám sát quản lý và hỗ trợ của nhà nước các cấp.

Đặc biệt, cần phát triển nhanh đội ngũ công nhân và thợ  kỹ thuật, chuyên gia tay nghề cao, nhất là trong những ngành công nghiệp có hàm lượng kỹ thuật cao, các ngành dịch vụ trình độ cao và nông nghiệp sinh thái… Cần phấn đấu thực hiện mỗi năm tăng 2-3% tỷ lệ lao động qua đào tạo, đưa tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 65%-70% vào năm 2020.

Thứ tư, cần hỗ trợ hình thành và phát triển thị trường lao động trình độ cao có tổ chức. Cùng với thị trường KH&CN, thị trường thông tin và các định chế thị trường đồng bộ khác, việc hình thành và phát triển thị trường lao động, trong đó có thị trường nhân lực trình độ cao có tổ chức, vừa là nội dung, vừa là giải pháp quan trọng hàng đầu trong quá trình hoàn thiện cơ chế thị trường để phát triển kinh tế - xã hội nói chung, thúc đẩy ứng dụng khoa học vào phát triển khu vực doanh nghiệp nói riêng nhanh hơn, hiệu quả hơn, vững chắc hơn.

Sự phát triển thị trường lao động trình độ cao trước hết cho phép toàn bộ quá trình định hướng, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ lao động trình độ cao ngày càng đặt trên các nguyên tắc thị trường, bám sát các tín hiệu cung - cầu thị trường và thỏa mãn chúng một cách tự động, tiết kiệm và phù hợp nhất.

Việc phát triển thị trường lao động trình độ cao còn là kết quả tất yếu và cũng là điều kiện thúc đẩy tính linh hoạt hóa của lao động gắn với các động thái tương thích trên thị trường sản xuất - kinh doanh đầy biến động nhanh chóng của kinh tế hiện đại, nhất là với kinh tế tri thức.

Xây dựng và xúc tiến thực hiện các cơ chế, khuyến khích cán bộ, công chức học tập, nâng cao trình độ và thanh lọc, thải loại những công, viên chức bất cập với yêu cầu công tác.

Trong các trung tâm dịch vụ việc làm cần có bộ phận công tác và mảng thông tin chuyên đề về cung – cầu nguồn nhân lực KH&CN trình độ cao. Các hoạt động xuất khẩu lao động cũng cần quan tâm đầy đủ và thích hợp đến bộ phận lao động này trong kế hoạch xuất khẩu lao động ngắn và dài hạn của mình. Đặc biệt, cần định kỳ tổ chức các cuộc gặp gỡ, hội thảo khoa học về nhân lực trình độ cao để tạo điều kiện mở rộng giao tiếp, trao đổi thông tin và gắn kết cung – cầu về nhân lực KH&CN trình độ cao các địa phương.

Nguồn: Chinhphu.vn