Vốn đầu tư thuộc nguồn ngân sách nhà nước tháng 1 đạt kế hoạch năm thấp (6,6%) và giảm 1,7% so với tháng1/2011. Vốn do Trung ương quản lý tuy tăng nhẹ (0,1%), nhưng đạt kế hoạch tăng thấp (4,6%), trong đó nhiều bộ, ngành vừa đạt thấp so với kế hoạch năm, vừa bị giảm so với cùng kỳ năm trước (như Bộ Xây dựng, Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch...).

Tình trạng tương tự cũng xảy ra với nguồn vốn do địa phương quản lý khi đạt kế hoạch năm cao hơn (7,4%), nhưng lại bị giảm 2,2% so với cùng kỳ năm trước.

Sản xuất, kinh doanh theo thông lệ đầu năm thường tăng chậm do lễ, Tết kéo dài, cộng với khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn ngân hàng do lãi suất vẫn còn cao, lao động về quê ăn Tết trở lại làm việc chậm...

Tiêu dùng cuối cùng, biểu hiện chủ yếu ở tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng  tháng 1, tính theo giá thực tế tuy tăng 22%, nhưng nếu loại trừ yếu tố tăng giá bình quân so với cùng kỳ năm trước (tăng 17,27%), thì chỉ tăng 4,7%. Tiêu dùng tăng thấp, một mặt do tăng trưởng kinh tế thấp trong năm 2011 làm thu nhập tăng chậm hơn, mặt khác do lạm phát, tâm lý “tích cốc phòng cơ” xuất hiện trở lại, con đường “thắt lưng buộc bụng” là sự lựa chọn tất yếu của người tiêu dùng.

Đặc biệt, tốc độ tăng dư nợ tín dụng, tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán 2 tháng đầu năm nay không tăng cao do việc cung tiền của Ngân hàng Nhà nước qua thị trường mở OMO để đáp ứng yêu cầu thanh khoản của các ngân hàng thương mại với thời gian ngắn hơn và thu hồi về nhanh hơn, khác hẳn so với đầu năm trước, cũng là nguyên nhân khiến CPI 2 tháng đầu năm ở mức thấp.

Tín hiệu khả quan thứ nhất, lạm phát sẽ được kiềm chế trong những tháng tới, cũng như cả năm 2012. Theo  dự báo của một số chuyên gia, CPI có thể giảm vào tháng 3 và tăng thấp trong các tháng tiếp theo để cả năm tăng thấp hơn, như đã từng diễn ra trong năm 2006 (tăng 6,6%) và 2009 (tăng 6,52%).

Thứ hai, mặt bằng lãi suất cho vay sẽ sớm được giảm xuống, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận được vốn vay với lãi suất thấp hơn, tồn kho giảm, góp phần “cứu” sản xuất, kinh doanh khỏi nguy cơ đình trệ, thực hiện được mục tiêu tăng trưởng hợp lý (6% - 6,5%).

Thứ ba, góp phần cùng  các biện pháp khác kéo chênh lệch giá vàng giữa trong nước và thế giới xuống còn 400.000 đồng/lượng như ý tưởng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước để ngăn chặn tình trạng xuất, nhập lậu vàng, tạo sóng lớn đầu cơ làm giá; để có thể thu hút được lượng vàng lớn tồn đọng ở trong dân.

Thứ tư, tỷ giá VND/ngoại tệ tiếp tục ổn định; cả năm tăng với tốc độ 2 - 3% như ý tưởng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (tương đương tốc độ tăng 2,24% của năm 2011).

Đặc biệt, CPI tăng chậm lại sẽ hỗ trợ an sinh xã hội, trong đó nổi bật là lao động việc làm. Khi lạm phát ở mức thấp, thì thu nhập thực tế đỡ bị sụt giảm do lạm phát; khả năng sản xuất, kinh doanh được phục hồi dần sẽ không những ngăn chặn được nguy cơ thất nghiệp và thiếu việc làm, mà còn thu hút được số lao động mới, tăng thu nhập cho người lao động, thực hiện mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội.

Tuy vậy, nhiều yếu tố gây sức ép tới lạm phát vẫn khá rõ. Đó là việc thực hiện lộ trình giá thị trường đối với các hàng hoá, dịch vụ (như điện, xăng dầu, than...) nếu dồn dập, với tốc độ cao, thì lạm phát sẽ quay trở lại.

Yếu tố thứ hai là kế hoạch tăng lương tối thiểu tăng với tốc độ cao hơn so với các lần điều chỉnh trước; thực hiện phụ cấp công chức, phụ cấp thâm niên giáo viên.

Yếu tố thứ ba là năm nay, sản xuất nông nghiệp sẽ khó tăng cao như năm trước nếu thời tiết dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó lường hơn.

Cuối cùng, tình trạng “té nước theo giá, theo lương” đã lặp đi, lặp lại trong nhiều năm và công tác quản lý giá cả vừa yếu kém, vừa lúng túng nếu không có giải pháp tháo gỡ có thể sẽ là nguyên nhân khiến tính hình rối ren hơn.

Nguồn: Đầu tư