Bất ngờ ở đây không phải là vì trần lãi suất được hạ lần thứ hai trong một khoảng thời gian ngắn, mà là do động thái nới lỏng gần như hoàn toàn đối với lĩnh vực cho vay bất động sản – một lĩnh vực mà chỉ một vài tháng trước đây còn được ngân hàng Nhà nước cho là hết sức rủi ro.

Hàng loạt các doanh nghiệp bất động sản đang đói vốn và không ít trong số đó đang muốn “bỏ của chạy lấy người”, vì giá trị của bất động sản được đem đi cầm cố đã thấp hơn rất nhiều so với giá trị các khoản nợ vay. Điều này, nếu xảy ra, sẽ gây hiệu ứng dây chuyền, buộc các ngân hàng sẽ phải bán thanh lý tài sản thế chấp để thu hồi vốn. Hiệu ứng dây chuyền này sẽ đẩy thị trường bất động sản ngày càng lún sâu hơn. Do đó, việc cứu thị trường bất động sản là điều tất yếu. Nhưng liệu bơm vốn thông qua kênh ngân hàng có giúp cho các doanh nghiệp khoẻ lên? Điều này là rất khó. Không chỉ thế, nó còn tạo ra nhiều rủi ro mới cho nền kinh tế:

Thứ nhất, thị trường bất động sản đóng băng trong thời gian vừa qua không phải là do các doanh nghiệp thiếu vốn mà là do không bán được hàng. Hay nói cách khác, nguyên nhân xuất phát từ phía cầu chứ không phải do phía cung. Do vậy, việc bơm vốn cho các doanh nghiệp bất động sản gần như không hiệu quả vì không giúp giải quyết được bài toán thanh khoản cho thị trường bất động sản.

Thứ hai, khoảng cách giữa chính sách và việc thực thi của các ngân hàng vẫn còn rất lớn. Các ngân hàng vẫn sẽ rất thận trọng trong việc cho vay ở khu vực bất động sản vì rủi ro thanh khoản của hệ thống ngân hàng hiện nay còn lớn. Do đó, hạ lãi suất, nới lỏng tín dụng là một chuyện nhưng vay được vốn hay không lại là chuyện khác.

Thứ ba, với chính sách nới lỏng này, các doanh nghiệp bất động sản sẽ có động cơ tận dụng cơ hội để tiến hành đảo nợ, từ đó loại trừ các khoản nợ xấu ra khỏi bảng cân đối của các ngân hàng. Điều này vừa không hỗ trợ nhiều cho thị trường bất động sản, vừa mang lại rủi ro lớn hơn cho hoạt động của hệ thống ngân hàng (vốn dĩ rủi ro đã rất cao), khi các tiêu chí đo lường nợ xấu trở nên méo mó và không phản ánh đúng thực tế.

Thứ tư, việc nới lỏng tín dụng này được xem là chính sách hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, có thể điều này mang lại tác động ngược khi nó không làm gia tăng tổng cầu của nền kinh tế mà ngược lại còn làm cho nền kinh tế phải đối mặt với nguy cơ lạm phát trở lại.

Với những phân tích trên đây, có thể thấy, các giải pháp hỗ trợ cho thị trường bất động sản hiện nay dường như chỉ mang tính tạm thời, chủ yếu là tác động tâm lý nhiều hơn là tác động thật sự đến thị trường. Do đó, trong thời gian tới, để giải cứu được thị trường bất động sản, các chính sách cần hướng đến gốc gác của những trục trặc hiện nay nhiều hơn, đồng thời, việc điều hành thị trường cần phải linh hoạt hơn. Đến đây, để kết thúc, xin trích ý kiến mà viện trưởng viện Kinh tế Việt Nam Trần Đình Thiên đã phát biểu: “Thị trường bất động sản là thị trường tài sản lớn nhất hiện nay, nếu nó nguy kịch thì tầm chấn động của nó sẽ rất khủng khiếp. Nhà nước có đủ sức cứu thị trường bất động sản không? Bơm lượng tiền khổng lồ, dẫn đến lạm phát ngay, nền kinh tế sụp đổ ngay. Dùng lượng tiền vừa phải để giải cứu, đó là một nghệ thuật kích như thế nào cho thị trường chạy. Chỉ sợ tiền giải cứu chảy vào túi nhà đầu cơ chứ không chảy vào người có nhu cầu”.

Nguồn: SGTT