Như vậy, CPI tháng 2 năm nay thấp thứ hai trong 12 năm qua; thấp xa so với CPI bình quân tháng 2 của 11 năm trước đó (2,21%).

Nếu tính chung 2 tháng (tức là tháng 2 năm sau so với tháng 12 năm trước), thì CPI của 2 tháng đầu năm nay tăng 2,59%. Đó là tốc độ tăng thấp thứ 3 trong 12 năm qua và cũng thấp hơn so với CPI bình quân 2 tháng trong 11 năm trước đó (3,17%).

Trong 14 nhóm hàng hoá, dịch vụ tiêu dùng trong 2 tháng đầu năm nay, có 2 nhóm tăng cao hơn tốc độ chung. Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng cao nhất (8,02%), chủ yếu do tháng 1 tăng tới 7,4% khi có tới 10 địa phương điều chỉnh tăng giá nhóm này. Nhóm thực phẩm tăng cao thứ hai (5,02%), khi tháng 1 đã tăng 1,96% và tháng 2 tăng tiếp 3,0%, do nhu cầu tăng trong dịp Tết Nguyên đán, nhất là thịt bò, thịt gia cầm, thịt lợn, trứng... (còn giá rau củ quả giảm). Đây là nhóm có tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi tiêu dùng, nên đã tác động lớn đến tốc độ tăng giá chung. Có 11 nhóm giá tăng thấp hơn tốc độ tăng chung, trong đó đáng lưu ý có nhóm lương thực - mặt hàng thiết yếu nhất và trong nhiều năm trước kia thường tăng khá cao vào dịp Tết Nguyên đán, thì năm nay, tháng 1 chỉ tăng 0,15%, tháng 2 chỉ tăng 0,37% và tính chung 2 tháng chỉ tăng nhẹ 0,52%.

Có nguyên nhân quan trọng do tiêu dùng của dân cư tăng thấp. Việc tăng thấp này có một phần do thu nhập, sức mua và khả năng thanh toán của dân cư bị thấp, nhất là ở những cơ sở bị ngừng hoạt động, phá sản hoặc thu hẹp sản xuất, kinh doanh; do tâm lý "thắt lưng buộc bụng", "tích cốc phòng cơ" trở lại trong thời gian qua và tiếp tục trong năm nay; do một bộ phận dân cư có thu nhập, nhưng chờ đợi chưa mua sắm mà gửi tiết kiệm, đầu tư vào chứng khoán, mua vàng... Có nguyên nhân do tỷ giá ổn định trong thời gian tương đối dài, giá xuất, nhập khẩu năm 2012 giảm, nên giảm sức ép của "nhập khẩu lạm phát" hoặc "khuếch đại lạm phát" ở trong nước... Tuy CPI tháng 2 và 2 tháng đầu năm tăng thấp hơn so với cùng kỳ nhiều năm trước, nhưng chưa thể chủ quan, lơ là với việc kiềm chế lạm phát.

Khuyến cáo này xuất phát từ nhiều căn cứ. Căn cứ thứ nhất xuất phát từ mục tiêu đề ra cho năm 2013 là CPI tăng thấp hơn năm trước. Muốn thực hiện được mục tiêu tăng thấp hơn đó, thì phải thực hiện ngay từng tháng. CPI 2 tháng đầu năm nay đã cao hơn CPI 2 tháng đầu năm trước (2,59% so với 2,38%), thậm chí còn cao hơn cả quý I năm trước (2,55%). Mới qua 2 tháng, tốc độ tăng CPI đã bằng 39,8% tốc độ tăng CPI theo mục tiêu cả năm, trong khi, con số này trong cùng kỳ năm trước là 34,9%.

Để thực hiện mục tiêu cả năm (tăng 6,5%), thì 10 tháng còn lại chỉ còn được tăng 3,81%%, bình quân 1 tháng chỉ còn được tăng 0,37%; trong khi năm trước chỉ có tháng 9, tháng 10 là tăng cao, còn có nhiều tháng tăng rất thấp, thậm chí tháng 6, tháng 7 còn giảm.

Một căn cứ khác là định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2013 cao gấp rưỡi tốc độ tăng của năm trước (12% so với 8,61%). Ngoài các khoản chi để giải quyết các điểm nghẽn còn tồn đọng trong năm trước (nợ xấu, tồn kho, bất động sản), còn phải có lượng vốn không nhỏ để đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, nhất là tái cơ cấu ngân hàng, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước. Việc thực hiện 3 khâu đột phá trong các năm trước khởi động còn chậm chạp, do tập trung cho mục tiêu ưu tiên kiềm chế lạm phát; nay đã là năm thứ ba - năm bản lề của kế hoạch 5 năm 2011- 2015 - cần phải đẩy mạnh hơn. Công cuộc này cũng đòi hỏi phải có một lượng vốn lớn... Việc thực hiện lộ trình giá thị trường đối với một số hàng hoá, dịch vụ vẫn tiếp tục đặt ra. Trong đó giá điện, giá xăng dầu đã có kiến nghị tăng; giá dịch vụ y tế của 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM năm trước chưa thực hiện điều chỉnh.

Nguồn: Đầu tư