Tin tức
Bẫy lãi suất cản đường tăng trưởng (11/3)
11/03/2013 - 14 Lượt xem
Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2013 vừa được ban hành đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục giảm lãi suất.
Trên thực tế, lãi suất huy động trong vòng 1 tháng qua đã sụt giảm khá mạnh. Nếu như cách đây 1 tháng, đa phần các ngân hàng vẫn huy động với lãi suất kỳ hạn dài (12 tháng trở lên) là 12%/năm, thì hiện tại, lãi suất huy động giảm xuống ở mức phổ biến là 10,5%/năm. Con số này có thể thấy ở hầu hết các ngân hàng như Ngân hàng Vietcombank, VietinBank, VIB, MB, Eximbank… Một số ngân hàng có mức lãi suất nhỉnh hơn với kỳ hạn 12 tháng trở lên như VPBank (10.6%/năm), Maritime Bank (11%/năm)…
Điều đáng nói là, hơn 1 tháng trước đây, các khoản tiền gửi lớn (trên 10 tỷ đồng) được săn đón, chào với lãi suất 13-14%/năm thì nay, nhiều ngân hàng không còn chào mời bằng mọi giá. Cán bộ nguồn vốn của một ngân hàng cho hay: “Hầu hết các ngân hàng hiện yêu cầu nhân viên chỉ tăng lãi suất huy động với các khoản tiền lớn ở mức 0,3-0,5%/năm so với các khoản tiền gửi thông thường khác. Tất cả các khoản tiền gửi được ‘tặng’ lãi suất vượt khung này đều phải được sự đồng ý của lãnh đạo cấp cao, chứ chi nhánh không được tự quyết định”.
Cũng theo vị cán bộ này, trong 1 tuần qua, lãi suất huy động đã giảm 0,2-0,3%/năm và vẫn nằm trong xu hướng giảm tiếp. Trên thị trường hiện chỉ còn vài ngân hàng áp dụng lãi suất huy động khá cao (12-13%/năm) với các khoản tiền lớn.
Theo ông Lê Quang Trung, quyền Tổng giám đốc Ngân hàng VIB, sở dĩ lãi suất đang có xu hướng hạ một phần vì lạm phát có xu hướng giảm, song một phần do ngân hàng rất khó khăn trong tăng trưởng tín dụng, buộc phải hạ lãi suất để kích cầu.
Số liệu của NHNN cho thấy, tính đến ngày 21/2, tín dụng tăng trưởng âm 0,86%. Đây chính là lý do giải thích vì sao thời gian qua, các ngân hàng tung ra hàng loạt chương trình cho vay ưu đãi. Dù vậy, chính NHNN cũng thừa nhận, lãi suất cho vay vẫn còn ở mức khá cao so với khả năng hấp thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp. Hiện nay, lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên là 9-12%/năm; cho vay lĩnh vực sản xuất kinh doanh khác ở mức 11-15%/năm (ngắn hạn), 14,6-17,5%/năm (trung và dài hạn).
Hai thủ phạm khiến lãi suất cho vay khó giảm
Theo TS. Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), sở dĩ ngân hàng thừa vốn, lãi suất huy động giảm, nhưng lãi suất cho vay ra vẫn cao là có hai lý do.
Thứ nhất, nợ xấu lớn buộc các ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng rủi ro.
Thứ hai, ngân hàng tuy không thể tăng trưởng tín dụng, nhưng lại có thể mua trái phiếu Chính phủ (TPCP), do đó cũng không có áp lực phải giảm lãi suất cho vay.
Chênh lệch lãi suất huy động và cho vay ngày càng doãng đã phản ánh những bất ổn nội tại của hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. Doanh nghiệp không muốn vay vốn vì lãi suất còn đắt đỏ. Ngân hàng cũng chưa thể hạ lãi suất cho vay vì phải xử lý nhiều vấn đề như nợ xấu, trích lập dự phòng rủi ro. “Tín dụng tăng trưởng âm, buộc Chính phủ phải sử dụng chính sách tài khóa (tăng chi đầu tư công thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ) để kích cầu. Tuy nhiên, biện pháp này khiến lãi suất cho vay rất khó hạ thêm. Chưa kể, lạm phát dù đã được kiềm chế, nhưng luôn có nguy cơ tăng trở lại”, TS. Nguyễn Đức Thành phân tích.
Nguồn: Đầu tư
