Nếu đặt một câu hỏi, đâu là dự án đầu tư nổi bật nhất của khu vực duyên hải miền Trung hiện nay, có lẽ, có một câu trả lời sẽ nhận được sự thống nhất cao của dư luận. Đó là Dự án Lọc dầu Dung Quất (Quảng Ngãi). Đây không chỉ là dự án động lực của Khu kinh tế Dung Quất, mà còn là của cả khu vực miền Trung.

Nhưng miền Trung không chỉ có Lọc dầu Dung Quất. Chỉ tính ở Quảng Ngãi, còn có một Thép Guang Lian, vốn đầu tư 3 tỷ USD, của nhà đầu tư E-United (Đài Loan) và Tycoons (Thái Lan), đang chờ để nhận giấy chứng nhận đầu tư lên 4,5 tỷ USD, cũng như đang chờ sự “vào cuộc” của Tập đoàn JFE (Nhật Bản).

Trong khi Guang Lian vẫn đang trong giai đoạn khởi động, thì ở Dung Quất còn có một DoosanVina đã và đang hoạt động rất thành công. Mới đầu tháng 3 này, Nhà máy Water DoosanVina của DoosanVina đã hoàn tất việc xuất 3 thiết bị khử mặn, trị giá hơn 16 triệu USD cho Dự án Ras Al Khair (Saudi Arabia). Như vậy, chỉ trong hai tháng đầu năm 2013, công ty này đã xuất hàng chục ngàn tấn sản phẩm đến Algeria, Saudi Arabia và Singapore.

Cũng ở Quảng Ngãi, theo ông Phạm Như Sô, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, kiêm Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất, còn có hai dự án Nhà máy Nhiệt điện, công suất 1.200 MW và Dự án KCN Việt Nam - Singapore (VSIP), do Tập đoàn Semcorp (Singapore) đầu tư, với tổng vốn lên đến 3 tỷ USD. Cả hai dự án này vẫn đang trong quá trình chuẩn bị triển khai.

Thực ra, suốt dọc dài của Duyên hải miền Trung, từ Thừa Thiên Huế, vào Đà Nẵng, rồi Quảng Nam, Quảng Ngãi, tới Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, và kết thúc bằng Ninh Thuận, Bình Thuận, dường như tỉnh nào, cũng có những dự án đầu tư lớn, cả trong nước và nước ngoài.

Ở Thừa Thiên Huế, có thể nhắc đến Dự án Laguna của nhà đầu tư Banyan Tree (Singapore), vốn đầu tư 875 triệu USD. Ở Đà Nẵng, là một loạt dự án ven biển, tạo nên sức hấp dẫn vô cùng đặc biệt của tỉnh này. Furama là cái tên nổi bật. Mới đây là Khu du lịch Vinpearl của Tập đoàn Vingroup, vốn đầu tư 100 triệu USD. Và sắp tới, là Dự án Khu du lịch và giải trí tổng hợp Làng Vân, quy mô trên 1.500 ha, vốn đầu tư lên tới 5 tỷ USD, trong đó giai đoạn I là 1 tỷ USD.

Dự án này cũng do Vingroup đầu tư. Vingroup, vào cuối tháng 3 này, sẽ khởi công xây dựng Khu du lịch Hải Giang, vốn đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng, ở Bình Định - địa phương đang nổi lên với Dự án Lọc hóa dầu, quy mô có thể lên tới 28 tỷ USD, và Dự án Khu du lịch Vĩnh Hội, 250 triệu USD…

Quay ngược trở lại Quảng Nam, có thể nhắc đến Dự án Nam Hội An, 4 tỷ USD. Dự án này tuy Genting Malaysia đã xin rút, nhưng nhà đầu tư còn lại là VinaCapital, vẫn đang tích cực tìm kiếm đối tác đầu tư khác để thay thế. Và tất nhiên, nói đến Quảng Nam, không thể không nói đến Khu kinh tế mở Chu Lai, với Khu Liên hợp sản xuất và Lắp ráp ô tô Chu Lai - Trường Hải và Dự án sản xuất động cơ Chu Lai - Trường Hải.

Tương tự như vậy, Phú Yên đang có một Lọc dầu Vũng Rô, vốn đầu tư dự kiến tăng lên 3,2 tỷ USD, có thể  khởi công vào giữa năm nay; một NewCity (vốn đầu tư 4 tỷ USD) đang trong giai đoạn chuẩn bị. Cả Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận cũng đã và đang thu hút được những nhà đầu tư tên tuổi, những dự án lớn.

Khánh Hòa, với Khu kinh tế Vân Phong, đang là điểm đến hấp dẫn, có Nhiệt điện Vân Phong 1, 3,8 tỷ USD, của liên doanh Sumitomo - Hanoinco, đang trong giai đoạn đàm phán hợp đồng BOT. Ninh Thuận cực kỳ hấp dẫn để phát triển điện gió. Tập đoàn Itochu (Nhật Bản) vừa tới tỉnh này để tìm kiếm cơ hội đầu tư vào KCN Du Long. Trong khi đó, Bình Thuận, cho tính đến hết năm 2012, đã thu hút được 98 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đăng ký trên 1,4 tỷ USD.

Số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, lũy kế đến hết năm 2012, các tỉnh Duyên hải miền Trung có 705 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký trên 24,57 tỷ USD. Con số này, cộng thêm hàng loạt dự án lớn khác đang chờ đợi được cấp phép, đã cho thấy sức hấp dẫn Duyên hải miền Trung. Điều quan trọng hơn là có thể nhận thấy xu hướng đầu tư rất sắc nét của khu vực này, với những dự án động lực, tạo thành những ngành công nghiệp chủ lực cho cả vùng.

Du lịch, lọc dầu và ô tô

Điểm danh các dự án lớn đầu tư vào Duyên hải miền Trung, có thể nhận thấy 3 xu hướng đầu tư lớn của khu vực này. Thứ nhất, đó là các dự án khu du lịch lớn, thậm chí có vốn đầu tư hàng tỷ USD. Dễ hiểu vì sao lại như vậy. Bởi cả 9 tỉnh Duyên hải miền Trung, tỉnh nào cũng có những bờ biển dài và đẹp, thậm chí còn có nơi được bình chọn là bãi biển hấp dẫn nhất hành tinh.

Trao đổi với Báo Đầu tư, ông Bùi Tất Thắng, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng đã nhắc đến điều trên. Theo ông Thắng, tiềm năng nổi trội nhất của khu vực này chính là phát triển du lịch biển và các tỉnh đã làm khá tốt điều này, cho dù chưa thực sự phát triển được du lịch hiện đại, mà mới chỉ dựa vào thắng cảnh, vào lợi thế truyền thống của mình là chính.

Trong khi đó, xu hướng đầu tư thứ hai đang được ghi nhận là có thể tạo được một làn sóng lớn. Lọc dầu Dung Quất, sau khi được triển khai thành công, đã tạo sức hấp dẫn rất lớn cho miền Trung. Từ đây, Duyên hải miền Trung đã có thêm Dự án Lọc dầu Vũng Rô ở Phú Yên.

Và nếu như ông Phạm Đình Cự, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên đặt kỳ vọng thế nào vào dự án này, thì ông Lê Hữu Lộc, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cũng đặt nhiều tham vọng vào Dự án Lọc hóa dầu Bình Định 28 tỷ USD, của Tập đoàn PTT (Thái Lan) như thế.

“Chúng tôi rất kỳ vọng vào dự án này, bởi khi đi vào hoạt động, ngoài việc đảm bảo năng lượng quốc gia, Dự án còn đóng góp nguồn thu ngân sách, giải quyết trực tiếp hàng chục ngàn lao động. Đặc biệt, Dự án sẽ tạo động lực thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp liên quan, tạo định hướng phát triển bền vững cho Khu kinh tế Nhơn Hội”, ông Lộc nói.

Kỳ vọng lớn như vậy, nên chỉ cách đây hai tuần, UBND tỉnh Bình Định đã gửi công văn tới Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đề nghị hỗ trợ tỉnh trong việc hướng dẫn cách thức triển khai Dự án, cũng như cung cấp thông tin cần thiết, nhất là năng lực tài chính, kinh nghiệm trong sản xuất - kinh doanh của PTT. Một công văn tương tự cũng đã được gửi đến Bộ Công an.

Cũng giống như sóng lọc hóa dầu, Khu liên hợp Ô tô Chu Lai - Trường Hải ở Khu kinh tế mở Chu Lai (Quảng Nam), có thể coi là dự án động lực để khu vực này phát triển hơn nữa ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Với Dự án động cơ ô tô Chu Lai - Trường Hải, vốn đầu tư 185,5 triệu USD, cơ hội phát triển công nghiệp phụ trợ cho ngành công nghiệp ô tô còn lớn hơn nữa.

Và đó cũng là điều vô cùng quan trọng trong thu hút đầu tư của khu vực Duyên hải miền Trung. Bởi từ các dự án động lực, sẽ có hàng loạt dự án vệ tinh, dự án trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ cho các ngành công nghiệp chủ lực của Vùng, sẽ được hút vào đây. Duyên hải miền Trung đang nhộn nhịp lên trông thấy khi càng ngày càng nhiều nhà đầu tư lớn chọn nơi đây là địa điểm dừng chân để thực hiện các kế hoạch đầu tư và sản xuất - kinh doanh của mình.

Liên kết để thu hút đầu tư

Tổ chức chung một hội nghị xúc tiến đầu tư của cả vùng chỉ là một trong những hoạt động liên kết đầu tiên của 9 tỉnh Duyên hải miền Trung.

Theo thông tin của Báo Đầu tư, các tỉnh này cũng sẽ xây dựng Danh mục dự án trọng điểm Vùng để kêu gọi đầu tư, trong đó ưu tiên các dự án có lợi ích kinh tế - xã hội cao, công nghệ thân thiện môi trường, phát triển nguồn nhân lực, có tác động liên vùng, liên kết với doanh nghiệp trong vùng, thị trường, đối tác…, cũng như sẽ xây dựng tài liệu chi tiết cho các dự án trọng điểm vùng để làm cơ sở cho việc kêu gọi đầu tư. Các hoạt động xúc tiến đầu tư ở nước ngoài, thậm chí cả xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư… cũng sẽ được xây dựng một cách minh bạch, thống nhất, dựa trên tiềm năng, lợi thế và lợi ích của toàn vùng.

“Bên cạnh sự nỗ lực liên kết của các địa phương trong khu vực, các tỉnh Duyên hải miền Trung cũng mong muốn sẽ có những chính sách đặc thù về thu hút đầu tư, cũng như những chính sách khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ cho các ngành công nghiệp chủ lực của vùng, như cơ khí ô tô, lọc hóa dầu… của Nhà nước. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ xây dựng tuyến đường cao tốc Bắc - Nam (đoạn Đà Nẵng - Quảng Ngãi) và Dự án Xây dựng Hầm đường bộ đèo Cả”, ông Phùng Tấn Viết, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng kiến nghị.

Nguồn: Đầu tư