2 tháng đầu năm 2013, dù chứa trọn dịp Tết Nguyên đán, thời gian mua sắm lớn trong năm, nhưng tín dụng vẫn tăng trưởng âm. Sang tháng 3, tình hình có thể sẽ được cải thiện hơn, nhưng nhiều dự báo đều cho thấy mức tăng tín dụng sẽ vẫn chưa như mong muốn.

Thị trường hiển hiện lãi suất huy động đầu vào đã có trần ở mức 8%/năm, với mức trần huy động đó dòng vốn nhàn rỗi vẫn giữ được dòng chảy vào ngân hàng. Và, một khi chính sách lãi suất thực dương vẫn đang được duy trì, so với chỉ tiêu phải kiềm chế lạm phát ở mức dưới 7%/năm 2013, rõ ràng dư địa giảm lãi suất năm nay chỉ còn không quá 1% mà thôi.

Mặt khác, phía DN cần thấy mức lãi suất huy động đó đã kéo lãi suất cho vay về khá thấp. Với cho vay tam nông, xuất khẩu, DNNVV, DN ứng dụng công nghệ cao, lãi suất chỉ từ 9% - 12%/năm. Các DN sản xuất kinh doanh khác, lãi suất cho vay ngắn hạn ở mức 11 – 15%/năm…

Mặt bằng lãi vay đó đã là một bảo đảm cho DN vay vốn, nhất là vốn lưu động ngắn hạn, phục vụ nhu cầu kinh doanh có lời. Do vậy, DN đặt vấn đề giảm lãi suất nhiều hơn và nhanh hơn mức có thể sẽ là điều phi thực tế.

Tại TP. Hồ Chí Minh, trung tâm tài chính – thương mại của cả nước, các cuộc gặp gỡ giữa DN, ngân hàng và chuyên gia gần đây, nhất là các diễn đàn tìm giải pháp phá băng cho thị trường bất động sản (BĐS), đều đi đến nhận định chung về thực tế là tổng cầu của nền kinh tế đang còn khá yếu.

Có đến 64% số DN khó tiếp cận vốn vay vì vấn đề tài chính nội bộ chứ không phải do lãi suất (số liệu từ Hiệp hội DN thành phố). Mặc dù hậu quả khách quan của một chu kỳ kinh tế, vẫn cần có thời gian nhất định mới tháo gỡ được, nhưng đó là việc DN phải tự khắc phục.

Có một số DN cũng nêu bức xúc về việc lãi suất cũ vẫn còn khá cao, ở mức trên 15%/năm. Tuy nhiên tìm hiểu kỹ, đó chỉ là số ít, không phổ biến, ở những khoản vay buộc phải chịu sự chi phối của độ trễ kỳ hạn theo hợp đồng tín dụng đã thỏa thuận. Ngân hàng vẫn nhất quán chính sách không cho vay dưới chuẩn. Những DN khách hàng tốt (xếp hạng A) đều dễ dàng tiếp nhận vốn vay, lãi suất ưu đãi 9%/năm nếu sử dụng khép kín các dịch vụ ngân hàng.

Nhiều chuyên gia cũng đã khuyến cáo DN tránh tâm lý trông chờ ỷ lại vào chính sách nới lỏng tín dụng, như một tiền lệ xấu đã thấy trong một số năm trước, khi thấy tín dụng tăng trưởng chậm.

Mặt khác, 2 tháng đầu năm lạm phát đã ở mức 2,59%. Tuy không quá cao, nhưng nếu so với mục tiêu kiềm chế lạm phát cả năm phải đạt dưới 7%, con số kia không phải thấp. Bên cạnh đó, những yếu tố tăng giá nhiên liệu như xăng, dầu, điện… vẫn còn đầy nguy cơ là tác nhân khiến lạm phát gia tăng.

Nhìn sang đầu tư công, 2 tháng đầu năm giải ngân quá chậm, sẽ khiến tốc độ giải ngân phải được đẩy mạnh hơn từ quý II. Đây cũng là tác nhân kích hoạt tăng tổng cầu, trợ sức cho tăng trưởng tín dụng, nhưng nếu sự điều hành thiếu nhịp nhàng, đồng bộ có thể gây khó cho kiềm chế lạm phát.

Một yếu tố nữa, cũng không thể bỏ qua, là gói cho vay ưu đãi lãi suất 6%/năm dành cho người mua nhà ở dự kiến sẽ được thực hiện từ 15/4 tới đây. Gói tín dụng ưu đãi này, tuy là tác nhân tích cực cho thị trường BĐS, tích cực cho kích hoạt tăng tín dụng, nhưng vẫn có mặt trái là gia tăng tiền vào lưu thông và cũng sẽ có ảnh hưởng đến kiềm chế lạm phát…

Không thể để lạm phát quay trở lại tước đoạt những thành tựu ổn định kinh tế vĩ mô đã dành được trong năm qua. Vì thế điều hành tín dụng vẫn phải theo hướng ưu tiên tối đa cho DN trực tiếp sản xuất kinh doanh là khách hàng tốt.

Thay vì trông chờ giảm lãi suất, DN rất cần tìm giải pháp tái cấu trúc hoạt động kinh doanh của mình để nhanh chóng tiếp nhận và sử dụng vốn tín dụng hiệu quả nhất. NHTM cũng phải đi vay để cho vay, không ai muốn giữ vốn đi vay chịu lỗ, càng không thể cho vay dưới chuẩn để mất vốn. Đó là điều không DN nào không biết.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng