Tiêu dùng 6 tháng đầu năm 2014

Sức mua tiêu dùng đã có dấu hiệu phục hồi khi tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đã tăng trở lại sau khi giảm xuống đáy trong tháng 3.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 6 tháng đầu năm đạt 1.438 nghìn tỷ đồng, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm trước (nếu loại trừ yếu tố giá thì mức tăng là 5,7%). Trong đó, bán lẻ hàng hóa tăng 12,2%, dịch vụ lưu trú ăn uống tăng 13%, dịch vụ lữ hành 20,5% và dịch vụ khác 22,2%. Dịch vụ du lịch và dịch vụ có mức tăng rất cao nhưng tỷ trọng đóng góp của 2 lĩnh vực này vào tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ chỉ chiếm 13% nên tác động không lớn.  Tổng mức bán lẻ hàng hóa và tăng trưởng 6 tháng đầu năm 2014.

Mức tăng danh nghĩa 6 tháng đầu năm tương đương với mức tăng cùng kỳ năm 2013 nhưng thấp hơn rất nhiều so với mức tăng 19,5% của năm 2012. Tuy vậy, nếu chỉ xem tốc độ tăng thực tế, thì mức tăng của tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 6 tháng đầu năm 2014 cho thấy dấu hiệu phục hồi, đạt mức tương đương năm 2012 sau khi sụt giảm từ mức tăng 6,5% năm 2012 xuống còn 5% năm 2013 (so với cùng kỳ).

Sức mua đang dần được cải thiện và cầu có khả năng thanh toán đang tăng. Tuy nhiên, mức tăng vẫn còn rất thấp, xu hướng cải thiện sức mua chưa thực sự rõ rệt. Doanh số bán lẻ chỉ tăng lên khi có nhiều chương trình kích cầu khuyến mãi của các doanh nghiệp, tức là khi ở mức giá thấp. Còn trong điều kiện bình thường thì sức mua không được cải thiện. Theo Kantar Worldpanel Việt Nam, người tiêu dùng chỉ có xu hướng mua nhiều hơn khi có khuyến mãi, một hộ gia đình thành thị tiêu dùng trung bình đối với các sản phẩm có khuyến mãi tăng khoảng 38%, trong khi tiêu dùng trung bình cho sản phẩm không có khuyến mãi chỉ tăng ở mức 3% . Sức mua hàng hóa tăng mạnh khi có khuyến mại cho thấy dư địa tiêu dùng vẫn còn rất lớn nhưng tâm lý thắt chặt chi tiêu của người dân vẫn tiếp diễn từ năm 2013. Người tiêu dùng chỉ mua sắm những sản phẩm hàng hóa thiết yếu, đủ dùng và lựa chọn kỹ hơn, tiết kiệm và chưa sẵn sàng chi tiêu cho các nhu cầu khác. Ngoài ra, mức tăng thu nhập không được cải thiện cũng ảnh hưởng đến việc chi tiêu của người dân.

Nếu so sánh tốc độ tăng của tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ trong vòng 5 năm trở lại đây thì mức tăng tổng mức tiêu dùng vẫn đang ở mức thấp. Tốc độ tăng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đã tụt sâu từ năm 2011, lúc thấp nhất chỉ bằng 1/3 tốc độ tăng của năm 2010. Mặc dù năm 2012 tốc độ tăng có hồi phục nhẹ nhưng tổng mức tiêu dùng lại tiếp tục tăng thấp trong năm tiếp theo. Kinh tế suy giảm trong năm 2013 đã ảnh hưởng mạnh đến tâm lý của người tiêu dùng.     Tốc độ tăng thực tế tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ qua các năm (% so với cùng kỳ)

Tốc độ tăng tổng mức bán lẻ và dịch vụ trong những tháng đầu năm 2014 vẫn ở mức thấp, cho thấy niềm tin của người tiêu dùng vẫn chưa được hồi phục. Việc kích cầu nhằm gia tăng sức mua thông qua các chương trình khuyến mãi chỉ mang tính giải pháp tạm thời, không tạo được sức bật cho thị trường. Do vậy, doanh nghiệp cần có tầm nhìn xa hơn về quản trị, chất lượng sản phẩm và dịch vụ thay vì chỉ nhằm mục tiêu giải quyết hàng tồn kho trong ngắn hạn.

Trong bối cảnh kinh tế khả quan hơn và lạm phát tiếp tục được duy trì ở mức thấp những tháng cuối năm, niềm tin tiêu dùng của người dân có thể được cải thiện. Theo chu kỳ, tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ sẽ tăng vào những tháng cuối năm. Tuy nhiên, CPI có thể sẽ tăng do giá hàng hóa và dịch vụ thiết yếu tăng có thể tác động tiêu cực đến sự phục hồi tiêu dùng.                        

Nguồn: http://www.ncseif.gov.vn