Hội thảo với chủ đề “Nâng cao vị thế của Việt Nam hướng về Cộng đồng kinh tế ASEAN 2015 và sau 2015” do Viện Nghiên cứu kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức đã diễn ra ngày 12/8 tại Hà Nội.

Hội thảo nhằm trao đổi kinh nghiệm, sáng kiến trong việc tận dụng lợi thế của cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) để có thể vượt qua những thách thức trong tương lai như di chuyển lao động, xây dựng thể chế, cải cách quy định và các vấn đề thể chế nhằm xây dựng AEC. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các cơ quan Nhà nước, khu vực tư nhân và các chuyên gia nói về những vấn đề phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, tham gia chuỗi cung ứng và hội nhập kinh tế của ASEAN.

Theo báo cáo của ERIA, vào những năm 1990-1991, ASEAN là điểm đến hàng đầu về đầu tư trong số các nước đang phát triển nhưng tỷ trọng này đã giảm vào năm 2008. Tuy nhiên, lượng vốn FDI vào ASEAN kể từ năm 2010 đã tăng lên gần bằng mức của Trung Quốc, chứng tỏ ASEAN vẫn là thị trường thu hút đầu tư.
 
Tình trạng nghèo đói của các nước thuộc ASEAN đã giảm mạnh, y tế công được cải thiện, tầng lớp thượng lưu gia tăng nhưng số người nghèo vẫn còn nhiều (chủ yếu ở Indonesia, Myanmar, Philippines và Việt Nam).

Tuy nhiên, ERIA cũng khuyến cáo rằng Trung Quốc hoàn toàn có thể vượt ASEAN về xuất khẩu sang các thị trường khác vào năm 2020 nếu Trung Quốc tiếp tục tự do hóa còn ASEAN thì không. Chính vì thế ,“một khu vực ASEAN cởi mở, hội nhập và liên kết hơn sẽ phản ứng tốt với những thách thức mà Trung Quốc và Ấn Độ mang lại”, đại diện ERIA nói.

Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh cho rằng từ khi tham gia vào ASEAN, Việt Nam đã có những bước tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là về kinh tế nhờ đẩy mạnh quá trình xúc tiến đầu tư, tăng cường xuất khẩu giữa các thị trường nội khối.

Mặc dù vậy, theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu ASEAN của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) về đánh giá của khu vực tư nhân, thì một số doanh nghiệp tỏ ra “ngờ vực” khả năng hoàn thành các mục tiêu của AEC vào năm 2015. Đồng thời, ISEAS cũng cho rằng các DN đang thiếu thông tin về các Hiệp định của ASEAN (đặc biệt là các DN vừa và nhỏ). Bên cạnh đó, điều quan trọng nhất hiện nay là cần loại bỏ rào cản phi thuế quan và “các chính sách sau đường biên giới” - đang là rào cản nghiêm trọng nhất về thương mại dịch vụ.

Nói về vấn đề này, ông Võ Chí Thành, Phó Chủ tịch Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng trong bối cảnh hiện nay, DN cần phải học cách “quản lý sự không chắc chắn”. Có nghĩa là, DN cần phải sử dụng hiệu quả các công cụ có thể giảm thiểu rủi ro, tuân thủ các tiêu chuẩn và rào cản kỹ thuật và phản ứng kịp thời với các “cú sốc” do kinh tế thế giới mang lại. Đồng thời, các DN cần phải chủ động tìm kiếm các cơ hội kinh doanh mới, mở rộng thị trường xuất khẩu, chấp nhận cạnh tranh, học cách kết nối giữa các mạng lưới sản xuất, cụm ngành và chuỗi cung ứng.

Chính vì thế, Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh nhấn mạnh, cần nỗ lực để biến ASEAN thành một nền kinh tế gắn kết, có sự cải cách về thể chế, pháp lý và cải thiện năng lực phản ứng nhanh để đối phó với những tác động xấu của nền kinh tế thế giới trong tương lai. Đồng thời, cộng đồng ASEAN coi trọng việc kết nối trọng tâm, cải thiện lợi ích của các bên liên quan và đảm bảo rằng những nước trong khu vực ASEAN sẽ được hưởng những lợi ích kinh tế mang lại.

Nguồn: Chinhphu.vn