Cú “hattrick” cán đích chỉ tiêu

So với mọi năm, Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành NH năm 2015 được tổ chức khá sớm và đúng vào ngày cả thế giới đang hân hoan chào đón Giáng sinh với nhiều lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Và tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngân hàng năm 2015 diễn ra sáng ngày 24/12/2014 cũng có rất nhiều lời chúc mừng tới ngành Ngân hàng đã có một năm hoạt động thành công rất đáng ghi nhận.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Nước Nguyễn Thị Doan cũng đánh giá rất cao những kết quả mà ngành Ngân hàng đạt được trong năm qua. “Dù phải đương đầu nhiều khó khăn thách thức mới, đặc biệt là vấn đề Biển Đông, song với nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cả cộng đồng, triển khai kịp thời các Nghị quyết của Trung ương Đảng nên khép lại năm qua, chúng ta đã đạt 13/14 chỉ tiêu đề ra. Trong thắng lợi đó có sự đóng góp rất tích cực của hệ thống Ngân hàng. Đặc biệt, với sự chủ động, linh hoạt nhưng kiên định, nhất quán trong điều hành chính sách tiền tệ, cũng như tích cực tái cơ cấu nâng cao sức mạnh hệ thống qua đó đã tạo được niềm tin nhân dân, nhà đầu tư”, Phó Chủ tịch Nước Nguyễn Thị Doan nhấn mạnh.

Điểm lại hoạt động của ngành trong năm 2014, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cũng bày tỏ sự vui mừng về những kết quả đạt được. Đó là giữ lạm phát ở mức thấp, ổn định tỷ giá mức biến động không quá 2%, tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu…  qua đó cho thấy công tác phân tích dự báo của hệ thống ngân hàng đã được cải thiện rõ, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, củng cố kinh tế vĩ mô vững chắc hơn.

Điều đặc biệt hơn nữa, năm 2014 cũng là năm thứ 3 liên tiếp ngành Ngân hàng hoàn thành tất cả chỉ tiêu mà Đảng, Nhà nước và Chính phủ cũng như Ngành đặt ra. Để có được kết quả thành công như ngày hôm nay, Thống đốc NHNN bày tỏ cảm ơn sự ủng hộ về chủ trương, định hướng chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong những năm qua đối với ngành NH. Quan trọng hơn đó là nỗ lực không mệt mỏi của toàn thể cán bộ công nhân viên ngành Ngân hàng trong suốt thời gian qua. “Có những thời điểm hệ thống ngân hàng đặt trong bối cảnh hết sức khó khăn nhưng bằng bản lĩnh, sự kiên trì nhất quán trong điều hành chính sách, ngành Ngân hàng đã vượt qua thách thức để có được thành công như ngày hôm nay”, Thống đốc bộc bạch.

Nêu lại sự kiện Biển Đông để minh chứng cho việc sức bền của hệ thống ngân hàng đã được cải thiện rõ nét trong năm 2014, Thống đốc cho rằng, vào thời điểm đó, nếu không có giải pháp kịp thời và nhất là nền tảng hoạt động ngân hàng không vững chắc thì chắc chắn tác động của sự kiện này đối với hoạt động ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung hết sức nặng nề.

Ví như, vào thời điểm đó nếu thị trường vàng, tỷ giá chưa được chấn chỉnh, kỷ cương thị trường chưa được thiết lập lại thì rất có thể một lượng lớn tiền đồng VND “biến” thành vàng, USD và tác động tâm lý mạnh đến người dân, niềm tin nhà đầu tư. Nhưng điều này đã không xảy ra. Với nền tảng hoạt động vững chắc đồng thời NHNN chủ động truyền tải thông điệp điều hành chính sách tiền tệ đối với thị trường, chỉ sau một tuần, tâm lý người dân được trấn an, thị trường đã ổn định trở lại cho thấy niềm tin của người dân, xã hội được củng cố khá tốt.

“Dù có nền tảng mà không có niềm tin thì chúng ta không thể thực hiện được. Nhưng nếu có niềm tin rồi, thì tôi nghĩ rằng mọi khó khăn cũng có thể vượt qua được”, Thống đốc NHNN bày tỏ. Rồi một thử thách sức bền của hệ thống ngân hàng nữa cũng được Thống đốc nhắc tới là trường hợp một vài lãnh đạo NHTM có liên quan đến vi phạm pháp luật. Trước sự việc như vậy, thị trường tài chính tiền tệ vẫn ổn định, không xảy ra hiện tượng người dân đổ xô rút tiền cục bộ…

“Có thể nói hai sự kiện lớn này không chỉ kiểm tra sức khỏe của hệ thống NH mà còn khẳng định thêm một lần nữa sự tin tưởng người dân vào điều hành chính sách tiền tệ NHNN ngày càng được củng cố vững chắc hơn”, Thống đốc nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Thống đốc đặc biệt nhấn mạnh đến sự gắn kết giữa NHNN với các NHNN chi nhánh các tỉnh, thành, với các NHTM. “Chưa giai đoạn nào mà gắn kết các cấp từ trung ương đến địa phương, NHTM phối hợp nhuần nhuyễn thông suốt như thời gian vừa qua", Thống đốc nhấn mạnh. Trong những năm vừa qua NHNN chi nhánh các tỉnh đã phát huy vai trò, kết nối NH trên địa bàn, chính quyền địa phương tạo đồng thuận chính sách cao… tạo sức mạnh chung cho toàn ngành. Ngay cả trước đây giữa NHTW với NHTM có thể thấy khoảng cách nhưng năm vừa qua, khoảng cách đó ngày càng thu hẹp thể hiện tính quyết liệt chủ động của toàn hệ thống.

Chúc mừng NHNN đạt nhiều thành quả trong năm 2014 dù là năm khó khăn không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam Phạm Hồng Hải còn bổ sung thêm 3 thành quả đạt được của NHNN trong năm 2014. Đó là củng cố niềm tin thị trường và trong hệ thống các ngân hàng đồng lòng thực hiện các mục tiêu rất khác so với trước đây, ví dụ như việc hạ lãi suất… Đặc biệt, công tác truyền thông được nâng lên tầm cao mới. Nhờ công tác truyền thông tốt, các ngân hàng đồng lòng hợp tác, người dân đã hiểu hơn mục tiêu định hướng điều hành chính sách tiền tệ của NHNN. Một điểm thành công nữa là công tác thanh tra giám sát vừa đảm bảo ổn định hệ thống ngân hàng vừa tăng cường khả năng chống đỡ.

Trọng tâm xử lý nợ xấu, tái cơ cấu

Thành công trong năm 2014 là động lực, tiền đề để ngành Ngân hàng tiếp tục phát huy trong năm 2015. Nhưng, Thống đốc NHNN xác định với toàn ngành, nhiệm vụ trong năm 2015 hết sức nặng nề. Thống đốc nói: Qua phân tích chỉ số khoa học thì có thể thấy nhiệm vụ của ngành trong năm 2015 không hề đơn giản.

Vì vậy, để hoàn thành mục tiêu Đảng và Nhà nước, Chính phủ giao phó, Thống đốc nêu rõ định hướng điều hành chính sách tiền tệ: Về cơ bản điều hành chính sách tiền tệ giữ ổn định nhưng công cụ chính sách tiền tệ sử dụng linh hoạt hơn. NHNN theo dõi sát diễn biến thị trường để điều hành công cụ phù hợp theo định hướng như giữ mặt bằng lãi suất thấp, ổn định tỷ giá.

Trên cơ sở phân tích, dự báo kinh tế, Thống đốc cho biết, trong năm 2015, mức độ biến động tỷ giá không quá 2%. Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 13-15%. Chỉ tiêu trên được NHNN tính toán thận trọng, kỹ lưỡng dựa trên các chỉ số vĩ mô khác như cán cân thanh toán thương mại, dự trữ ngoại hối, sự hồi phục của kinh tế thế giới, cơ hội từ hiệp định thương mại ký kết mới…

Trong năm 2015 hai vấn đề tái cơ cấu và xử lý nợ xấu là nhiệm vụ trọng tâm của ngành NH. Quan điểm của NHNN trước đây để các ngân hàng tự nguyện, nhưng sau khi hệ thống ngân hàng ổn định lại NHNN sẽ thực hiện theo quy định pháp luật để xử lý dứt điểm các NH yếu kém, và các TCTD lớn cùng tham gia vào quá trình này. “Trước đây NHNN muốn làm mạnh hơn nhưng do tình hình phức tạp chưa có điều kiện triển khai. Nhưng, hiện cả thế và lực đã có đủ để NHNN thực hiện việc này”, Thống đốc nói thêm.

Đối với vấn đề xử lý nợ xấu, Thống đốc cho rằng cần phải công khai minh bạch con số về nợ xấu để có biện pháp xử lý. Thực tế nợ xấu không phải vấn đề riêng của ngành NH mà của toàn bộ nền kinh tế. Việc Quốc hội đưa ra Nghị quyết cuối năm 2015 nợ xấu giảm xuống dưới 3% là dựa trên đề án xử lý nợ xấu của ngành báo cáo chứ không phải chỉ định hay áp đặt.

Với những kết quả đạt được trong thời gian qua cùng với những giải pháp của Chính phủ, NHNN dự kiến thực hiện trong thời gian tới thì việc thực hiện mục tiêu trên là khả thi. “Đây là hai nội dung rất quan trọng đề nghị toàn hệ thống tập trung giải quyết xử lý”, Thống đốc đưa ra lời hiệu triệu.

Lãnh đạo các NHTM đồng tình bày tỏ sự tin tưởng định hướng chỉ đạo điều hành cụ thể của NHNN, các mục tiêu, nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, Chính phủ giao sẽ được hoàn thành trong năm 2015. Tuy nhiên, để hoàn thành nhiệm vụ được giao các NHTM cũng đề xuất một số kiến nghị.

Chủ tịch HĐQT VietinBank Nguyễn Văn Thắng kiến nghị NHNN làm việc với cơ quan liên quan về tài chính cho phép các NHTM Nhà nước trong đó có VietinBank giữ lợi nhuận để tăng vốn tự có. Tuy, thời điểm này VietinBank là một trong những ngân hàng có quy mô vốn tự có lớn trong hệ thống. Nhưng so với khu vực thì quy mô của VietinBank còn rất nhỏ bé. Vì vậy, sau khi cởi bỏ hoàn toàn những ràng buộc theo cam kết WTO, với nguồn lực như hiện nay thì khả năng cạnh tranh của VietinBank rất khó khăn.

Đối với vấn đề xử lý nợ xấu, VietinBank đề nghị NHNN trực tiếp chủ trì làm việc với các bộ, ngành liên quan tháo gỡ khó khăn về khung pháp lý xử lý tài sản đảm bảo. Hiện có tình trạng tại một số địa bàn, các NHTM gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu hồi nợ.

Ví dụ, cho vay làng nghề ở một số khu vực, người dân có tiền cũng không trả cứ nhìn nhau, khi ngân hàngthu hồi tài sản người dân không hợp tác, gây cản trở. Hay như trường hợp một DN tại Hải Phòng làm ăn bình thường, tài sản rất đầy đủ nhưng cũng không chịu trả nợ. VietinBank làm việc cả Bộ tư pháp, cơ quan thi hành án, các huyện cũng không giải quyết được. "Chưa bao giờ trong lịch sử hoạt động ngân hàng lại có chuyện ngân hàng phải "ốp" cơ quan thi hành án xuống để đưa công bố các quyết định thi hành án", ông Thắng nói để minh chứng cho những khó khăn trong công tác thu hồi nợ hiện nay. Vì vậy, theo ông nếu không có tiếng nói NHNN đối với các Bộ, ban ngành cấp trên các tỉnh, thành phố thì việc xử lý nợ xấu tiếp tục khó khăn.

Ngoài ra, lãnh đạo VietinBank đề xuất NHNN thành lập bộ phận chuyên trách đầu mối duy nhất giải quyết thủ tục phát sinh liên quan đến việc mua bán, sáp nhập TCTD đẩy nhanh hoạt động tái cơ cấu các TCTD.

Xử lý nợ xấu và tài sản đảm bảo cũng là vấn đề trăn trở của MB. Tổng giám đốc MB Lê Công đề nghị, NHNN kiến nghị Chính phủ có chính sách kinh tế vĩ mô hỗ trợ thị trường bất động sản góp phần thúc đẩy giải quyết nợ xấu. Quy định yêu cầu các ngân hàng trích lập dự phòng 20% đối với trái phiếu đặc biệt khi bán nợ cho VAMC theo ông Công là cao, tác động đến chi phí xử lý nợ xấu của các ngân hàng.

Vì vậy ông Công đề xuất nên điều chỉnh tỷ lệ này xuống 10%, nếu không sẽ không khuyến khích ngân hàng bán nợ nhất là trong bối cảnh hoạt động ngân hàng vẫn đang khó khăn. Đặc biệt, khâu xử lý tài sản đảm bảo rất vướng mắc và nếu không được hỗ trợ xử lý, tiếp tục là bài toán khó cho các NHTM.

Ghi nhận những kiến nghị, êề xuất của các NHTM, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cũng thông báo thông tin mới giúp các TCTD giải toả bớt lo lắng về xử lý tài sản thế chấp, sắp tới, NHNN cùng một số cơ quan như Bộ Công án, Bộ tư pháp, Toà án... ký thông tư liên tịch về vấn đề này, để đẩy nhanh xử lý tài sản đảm bảo đồng thời bảo vệ quyền của chủ nợ...

Đối với một số chính sách NHNN sắp sửa áp dụng như Thông tư 02, Thông tư 36, lãnh đạo NHNN cho biết vẫn thực hiện theo đúng lộ trình nhưng sẽ có văn bản nội dung hướng dẫn các ngân hàng chuẩn bị. Trên cơ sở đánh giá từng nội dung đó để NHNN đưa ra liều lượng áp dụng cho phù hợp.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng