2015 là năm khá đặc biệt, đó là năm cuối của kế hoạch 5 năm 2011-2015, là năm hội nhập sâu hơn rộng hơn với việc tham gia vào Cộng đồng kinh tế ASEAN và hàng loạt các hiệp định thương mại mới. Cơ hội và thách thức cùng song hành. Và thách thức nào lớn nhất, thưa Bộ trưởng?

Năm 2015 chúng ta bước vào hội nhập ngày càng sâu hơn, thực tiễn hơn với thương trường quốc tế và một loạt hiệp định thương mại tự do được ký kết. Chúng ta sẽ có cơ hội phát triển lớn nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức lớn hơn của ảnh hưởng quốc tế, của khu vực. Và ngay trong nước cũng có 2 thách thức lớn cần phải giải quyết để tạo sự chuyển biến đột phát. Đó là sức khỏe DN và sự cạnh tranh gay gắt ngay trong sân nhà.

Nếu ta không nâng cao khả năng cạnh tranh thì không những tạo ra thêm được lợi thế, mở rộng thị trường mà chúng ta còn bị thu hẹp thị trường mất dần lợi thế. Đây là một điều lo lắng.

Thách thức thứ hai có thể nhìn thấy từ sức khỏe DN Việt Nam và rất cần quan tâm để cải thiện tích cực trong năm 2015. DN mạnh mới có được một nền kinh tế phát triển. Kinh tế phát triển mạnh mới thật sự đem lại lợi ích cho dân tộc, cho mỗi người dân, cho đất nước.

Giải pháp nào làm cho DN khỏe, để DN tư nhân phát triển và không còn bị phân biệt đối xử với DNNN?

DN tư nhân là DN của dân, là sản phẩm thuần túy 100% Việt Nam vậy thì phải chăm lo đến DN tư nhân. Trong thời gian tới, trong ngay 2015 này, Việt Nam phải đưa ra nhiều chính sách hơn nữa, tháo gỡ những khó khăn cho DN, đặc biệt là thúc đẩy DNNVV và DN tư nhân phát triển. DN tư nhân phải trở thành nền tảng, thành động lực quan trọng nhất để đóng góp vào tăng trưởng, ổn định nền kinh tế vĩ mô. Tôi khẳng định, nếu không làm được điều này Việt Nam không bao giờ có được tăng trưởng tốt, không bao giờ có được nền kinh tế vững mạnh và tự chủ.

Để DN tư nhân phát triển, có nhiều vấn đề phải giải quyết và vấn đề nào cũng quan trọng. Đó là việc thành lập những vườn ươm tài năng, là thành lập quỹ hỗ trợ DNNVV với quy mô 500 tỷ đồng, đó là bàn đến việc có luật cho DNNVV, là cần có trường đào tạo DN trẻ… Đây là nhiều việc phải làm, tạo những nền tảng cơ bản để DN được thành lập thuận lợi nhất, được hỗ trợ tốt nhất.

Điểm quan trọng nữa là trường nghề phải phát triển, nếu không đào tạo bài bản sẽ khó có cạnh tranh tốt. Tiếp cận về tín dụng phải rõ ràng minh bạch, ưu tiên hơn, có vòng quay trả nợ dài hơn. DN được hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao công nghệ, tìm kiếm thị trường hiệu quả hơn và DN cũng cần được hỗ trợ mạnh hơn để xây dựng thương hiệu. 2015 phải là năm DN, để làm nhiều hơn cho DN.

Với xu thế môi trường tốt lên, tôi nhận định năm 2015 DN tiếp tục có tăng trưởng.

Nhìn lại quá trình gia nhập WTO, do khâu chuẩn bị trong nước chưa tốt nên chúng ta chưa tận dụng được hết những cơ hội mà hội nhập mang lại, nhưng lại phải đối mặt với những thách thức quá lớn. Bộ trưởng có nhận xét gì về việc chuẩn bị cho giai đoạn hội nhập hiện nay?

Hội nhập mạnh mẽ sẽ tạo ra không gian phát triển lớn hơn, thị trường rộng hơn. Tham gia vào các hiệp định thương mại tự do thì phải chấp nhận luật chơi chung. Đã hội nhập, đã chấp nhận luật chơi chung thì phải tiếp tục cải cách thể chế kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh phù hợp với thế giới, phù hợp với các hiệp định mà chúng ta cam kết hoàn thiện môi trường kinh doanh.

Tuy nhiên, chúng ta đã làm nhiều nhưng môi trường còn chưa tốt, DN chưa có đủ thông tin. Nếu chúng ta không chuẩn bị tốt không những không tận dụng được cơ hội của tiến trình hội nhập do các hiệp định thương mại tự do mang lại mà còn có thể trở thành cạnh tranh kém ngay trên sân nhà. Cần có những phân tích sâu hơn lợi ích và những tác động xấu của việc hội nhập cho DN biết. Phải tuyên truyền, tập huấn để DN biết đối mặt với những khó khăn, thách thức gì và cần có giải pháp gì để vượt qua, để ngăn chặn hệ quả xấu và để tận dụng được lợi thế, cơ hội mang lại.

Hai việc này đều phải làm quyết liệt như nhau. Như có ý kiến phản ảnh rằng, ta đàm phán tham gia hội nhập mạnh mẽ, hiệu quả nhưng khâu triển khai trong nước đến các DN, đến các chính quyền địa phương, đến các bộ, ngành về những thách thức phải đối mặt, những giải pháp để vượt qua chưa có những kế hoạch cụ thể. Đó là điều đáng lo và đó là việc chúng ta cần phải làm.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng