Giữa tháng 12/2014, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 189/2014/TT-BTC quy định lãi suất cho vay tín dụng đầu tư, tín dụng xuất khẩu của Nhà nước. Theo đó, lãi suất cho vay tín dụng đầu tư giảm từ 10,5%/năm xuống 9,6%/năm, lãi suất cho vay tín dụng xuất khẩu giảm từ 7,8%/năm xuống 7,2%/năm.

Chính sách giảm lãi suất nói trên rõ ràng đã mở thêm một cánh cửa nữa để các nhà xuất khẩu trong nước kỳ vọng 2015 sẽ là năm không còn phải chịu gánh nặng chi phí lãi vay. Bởi thực tế, tính đến thời điểm hiện nay, riêng về chính sách tín dụng, NHNN đã mở ra ít nhất 2 cửa ngõ ưu đãi để các DN xuất khẩu hưởng lợi.

Cửa ngõ thứ nhất là việc NHNN tiếp tục cho phép các TCTD được tự quyết cho vay ngoại tệ đối với 2 đối tượng là DN sản xuất hàng xuất khẩu và DN đầu mối kinh doanh xăng dầu đến hết năm 2015.

Việc tiếp tục cho vay ngoại tệ cho thấy, trong năm 2015, các DN xuất khẩu sẽ được hưởng lợi từ chính sách tỷ giá. Bởi với sự cam kết biến động điều chỉnh tỷ giá cả năm 2015 không quá 2% của NHNN, các DN xuất khẩu vẫn có cơ hội vay ngoại tệ với lãi suất thấp hơn lãi suất vay nội tệ khoảng 1-1,5%/năm (đối với kỳ hạn ngắn). Hình thức vay ngoại tệ giải ngân bằng VND được kéo dài thời gian vẫn sẽ giúp các DN giảm chi phí vay vốn đáng kể.

Bởi tính đến nay, lãi suất cho vay ngoại tệ vẫn ổn định ở mức khoảng 4,5%/năm, nếu cộng thêm 1% chênh lệch tỷ giá giữa USD/VND (mới được NHNN điều chỉnh vào ngày 7/1/2015) thì lãi suất thực các DN phải trả chỉ ở mức 6,5%/năm, thấp hơn mức lãi suất tối thiểu đang áp dụng cho vay VND nông nghiệp nông thôn là 7%/năm đến 8%/năm.

Cửa ngõ thứ hai là chính sách đổ vốn vào các mô hình liên kết sản xuất – chế biến – xuất khẩu. Thực tế, từ giữa năm 2013, NHNN đã chỉ đạo các TCTD giảm lãi suất cho vay 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên, trong đó có cho vay sản xuất hàng xuất khẩu, từ mức 11%/năm xuống 10%/năm (ngắn hạn).

Tuy nhiên, suốt năm 2014, với các chương trình như cho vay thí điểm lĩnh vực nông nghiệp, cho vay các DN nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao… thì trên thực tế, các ngân hàng đã cung ứng nguồn vốn hàng chục ngàn tỷ đồng cho lĩnh vực xuất khẩu nông sản, thủy sản với lãi suất chỉ từ 7-8%/năm (ngắn hạn) và 10-10,5%/năm (trung và dài hạn).

Tính đến cuối năm 2014, nguồn vốn cam kết cho vay từ các chương trình này đã vượt con số 12.000 tỷ đồng và có ít nhất một nửa số này sẽ được cho vay với mức lãi suất 6,5%/năm (ngắn hạn), 9-10% (trung và dài hạn) theo Quyết định số 2662/QĐ-NHNN mới được NHNN ban hành vào cuối năm 2014.

Như vậy, có thể nhận định rằng, với những chính sách chủ động từ phía NHNN và Bộ Tài chính liên quan đến việc giảm lãi suất cho vay lĩnh vực xuất khẩu cả bằng nội tệ và ngoại tệ, 2015 sẽ là năm nguồn vốn rẻ có nhiều cơ hội đổ vào các nhóm DN xuất khẩu có thế mạnh, nhất là các DN sản xuất kinh doanh khu vực nông nghiệp.

Điều này một mặt thúc đẩy tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng, một mặt tạo ra lợi thế cạnh tranh cho khối DN xuất khẩu trong nước, giảm tải áp lực tài chính khi hàng loạt các hiệp định thương mại tự do có hiệu lực và lộ trình cắt giảm thuế nhập khẩu hàng hóa được thực hiện.

Bên cạnh đó, việc các chính sách tín dụng tiếp tục ưu tiên vào khối DN xuất khẩu cũng sẽ tạo ra cơ hội nhiều hơn để các DN xuất khẩu trong nước tận dụng mở rộng thị phần hàng hóa ở các thị trường mới ngay trong năm 2015, khi các Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU, Việt Nam - Hàn Quốc và Liên minh Hải quan - Belarus - Kazakhstan – Nga đi vào giai đoạn triển khai thực tế với mức thuế xuất khẩu bằng 0% ở nhiều mặt hàng chủ lực như dệt may, da giày và một số mặt hàng nông - thủy sản.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng