Sẽ có chuyển biến mạnh

TS.Vũ Viết Ngoạn – Chủ tịch UBGSTCQG cho biết, năm 2015 sẽ có những bước chuyển quan trọng, đặc biệt là cần phải có bước chuyển mạnh trong tái cơ cấu thị trường tài chính để thị trường thực sự lành mạnh hơn. Tuy nhiên, tái cơ cấu là quá trình cần thời gian và phải chấp nhận gian nan, thậm chí là “đau đớn”. Nhưng phải quyết liệt, dứt khoát bởi những kết quả tốt trong năm 2014 đã là sự chuẩn bị cơ bản cho năm 2015.

Sau hai năm thực hiện tái cơ cấu, thị trường tài chính đã có chuyển biến tích cực, các thành viên trên thị trường (NH, chứng khoán, bảo hiểm) hoạt động lành mạnh hơn. Tỷ trọng nhóm tài sản có rủi ro cao đã giảm đáng kể. Các NHTM, công ty chứng khoán giảm thiểu đầu tư tài chính dài hạn và tăng tỷ trọng đầu tư tài chính vào sản phẩm có độ an toàn cao là trái phiếu Chính phủ. Đầu tư tài chính đan xen giữa khu vực NH và các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ tiếp tục giảm mạnh. Tỷ lệ cho vay trên tổng vốn huy động của hệ thống TCTD được cải thiện nhiều so với hai năm trước, tiệm cận mục tiêu 80% do NHNN đặt ra.

Nhóm các TCTD được tái cơ cấu có bước chuyển biến khá. Tốc độ tăng huy động vốn cao hơn tốc độ trung bình toàn hệ thống. Thanh khoản được cải thiện nên nhiều TCTD đã hoàn trả NHNN những khoản vay tái cấp vốn. Hệ số an toàn vốn của nhóm TCTD này cũng được cải thiện đáng kể.

Bên cạnh đó, nợ xấu của các TCTD tuy biến động thất thường giữa các tháng, nhưng theo thông lệ quốc tế thì nợ xấu của toàn hệ thống được kiểm soát tốt và giảm so với hai năm trước. Một chuyên gia của UBGSTCQG nhận định: Trong điều kiện kinh tế phục hồi chậm, DN còn nhiều khó khăn, tín dụng tăng thấp mà nợ xấu của các TCTD giảm là một kết quả đáng ghi nhận của chương trình tái cơ cấu thị trường tài chính.

Thực tế 2015 là năm cuối cùng thực hiện kế hoạch 2011 – 2015 và cũng là năm bản lề chuyển sang kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội 2016 – 2020. Trong khi đó, nền kinh tế còn nhiều khó khăn, những việc cần phải làm và cả những rủi ro có thể xảy ra. Giá dầu giảm mạnh ảnh hưởng lớn đến cân đối ngân sách. Vĩ mô ổn định nhưng chưa vững chắc... Và cả những vấn đề đang tốn nhiều giấy mực như dòng tiền vào chứng khoán, bất động sản ra sao...

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, UBGSTCQG sẽ nâng cao chất lượng công tác tham mưu Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về điều phối chính sách kinh tế vĩ mô, nâng cao hiệu quả giám sát chung thị trường tài chính. Đồng thời, UBGSTCQG sẽ tập trung nâng cao năng lực phân tích, đánh giá, nhận định tình hình và đưa ra dự báo triển vọng kinh tế vĩ mô năm 2015 và các năm tiếp theo.

Cần dự báo tốt, cảnh báo sớm

TS. Hà Huy Tuấn – Phó chủ tịch UBGSTCQG cho biết, để thị trường thực sự lành mạnh hơn sẽ phải tăng cường phương pháp đánh giá, nhận diện và đo lường rủi ro thị trường tài chính. Thị trường chứng khoán, bảo hiểm sẽ được phân tích đánh giá sâu hơn, sẽ giám sát đánh giá các dòng vốn luân chuyển giữa các phân khúc thị trường (NH, chứng khoán, bảo hiểm) để đánh giá những rủi ro tiềm ẩn, đan xen của cả thị trường và cảnh báo nguy cơ rủi ro tiềm ẩn của thị trường tài chính và tác động đến khu vực kinh tế thực.

Mặc dù chất lượng các nghiên cứu, báo cáo phân tích, các dự báo và cảnh báo của UBGSTCQG đã được nâng lên, nhưng một chuyên gia cho rằng, hiệu quả các phân tích và dự báo, cảnh báo là chưa cao. Với tư cách là thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, thành viên nhóm chuyên gia tư vấn của Thủ tướng và cũng là người tham gia thành viên ban soạn thảo Văn kiện Đại hội Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016-2020, TS. Cao Viết Sinh cho biết, các thành viên Chính phủ đánh giá cao các báo cáo phân tích, dự báo, cảnh báo và khuyến nghị của Ủy ban, một số phân tích đánh giá được đưa vào các văn kiện quan trọng.

Thời điểm diễn ra sự kiện Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng lãnh hải của Việt Nam, gây căng thẳng ở Biển Đông, đã xuất hiện không ít quan ngại và những nỗi lo ở mức độ khác nhau về tác động tiêu cực đến kinh tế Việt Nam, nhưng UBGSTCQG đã có nhận định dũng cảm: Giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP năm 2014 ở mức 5,8%, không hạ dự báo tăng trưởng như khuyến nghị của một số báo cáo và nghiên cứu của một số tổ chức, chuyên gia khác.

UBGSTCQG đã chủ động phối hợp với một số cơ quan, tổ chức hội thảo đánh giá tác động từ sự kiện này và nhận định, sự kiện này gây ảnh hưởng không đáng kể do kinh tế Việt Nam đã hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới, DN có nhiều điều kiện linh hoạt ứng phó, điều tiết những tác động trực tiếp trong các quan hệ song phương.

Một loạt những băn khoăn được TS. Cao Viết Sinh đưa ra như cân đối ngân sách từ những nguồn lực như thế nào, mục tiêu đưa nợ xấu xuống 3% là áp lực rất lớn, UBGSTCQG cần tiếp tục theo dõi, giám sát và đánh giá để có tiếng nói khách quan. Nợ công tăng nhanh, áp lực trả nợ lớn, vì vậy việc tham mưu với Chính phủ thế nào...

Hóa giải phần nào những băn khoăn trên, ông Phùng Văn Hùng - Phó chủ tịch Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, UBGSTCQG cần tăng cường đưa những dự báo thường xuyên để hỗ trợ công việc hoạch định chính sách và điều hành tốt hơn. Bởi, lĩnh vực NH nói riêng và thị trường tài chính nói chung có vai trò hết sức quan trọng vì mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và là một trong ba trọng tâm tái cơ cấu.

Còn trong cuộc trao đổi ngắn với phóng viên TBNH, TS. Nguyễn Đức Kiên – Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định: Công tác dự báo, cảnh báo, phân tích rủi ro có vai trò quan trọng. Yếu tố quan trọng làm nên thành công đưa nền kinh tế phục hồi là nhờ công tác dự báo tốt hơn để việc ban hành chính sách, điều hành tốt hơn và luôn có tác động mạnh đến niềm tin thị trường.

Tuy nhiên, cần có những thay đổi mạnh mẽ trong quy định pháp lý, bởi nếu làm đúng như quy định hiện nay thì những phân tích rủi ro, những cảnh báo sớm, những dự báo của UBGSTCQG chỉ được gửi đến đúng địa chỉ, như vậy là chưa hiệu quả cao. Và, thị trường không thể chủ động lường tránh hết những cảnh báo rủi ro.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng