CNH dứt khoát phải gắn với hiện đại hóa (HĐH), phát triển kinh tế tri thức trong từng bước, từng lĩnh vực phát triển. Trong khi vẫn có những bước tuần tự về công nghệ, tranh thủ tối đa bước nhảy vọt lên hiện đại, đi tắt, rút ngắn thời gian. Cách tốt nhất là du nhập và làm chủ công nghệ tiên tiến nước ngoài bằng mọi con đường, đồng thời ra sức phát triển R&D trong nước với sự kết hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nghiên cứu khoa học và công nghệ, giáo dục – đào tạo và các doanh nghiệp (DN). Nhà nước dành nguồn lực thích đáng cho những khâu quan trọng mở đường. Coi phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố quyết định trong việc thực hiện yêu cầu này, từ đó ra sức thực hiện cải cách giáo dục theo hướng hiện đại.

 Thực hiện tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát triển theo đúng yêu cầu hướng tới CNH, HĐH, tránh/vượt qua bẫy thu nhập trung bình thấp, trở thành nước công nghiệp vào khoảng năm 2030. Tái cơ cấu kinh tế trên nền tảng KHCN, phát triển kinh tế tri thức. Xác định rõ thêm tiêu chí nước công nghiệp trong điều kiện quốc tế hiện nay. Công nghiệp tập trung phát triển công nghiệp chế tạo, công nghiệp hỗ trợ trong giai đoạn hiện nay để tiến nhanh sang giai đoạn công nghiệp làm chủ công nghệ mới và đổi mới sáng tạo (innovation). Tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông tiến nhanh lên hiện đại, đồng bộ. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ưu tiên tiết kiệm năng lượng, tài nguyên, bảo vệ môi trường. Chú ý sự phù hợp của CNH, HĐH với tái cấu trúc thị trường thế giới và định chế chế liên kết mới có tính toàn cầu và khu vực.

Phát triển theo vùng: Chủ yếu là các vùng trọng điểm và các vùng lớn đều có quy hoạch tốt; các khu cụm công nghiệp được bố trí trong chiến lược và quy hoạch ngành gắn với vùng, phát huy lợi thế động. Chú trọng đầu tư hạ tầng cần thiết cho vùng khó khăn. Giải quyết tình trạng các tỉnh cạnh tranh cùng làm một loại công nghiệp mà không kết hợp được với nhau vì lợi ích địa phương; do đó phải thay đổi thể chế về vai trò của chính quyền địa phương trong quản lý kinh tế theo hướng giảm bớt chức năng trực tiếp làm kinh tế, tập trung vào phát triển dịch vụ công, quản lý thị trường, quản lý xã hội, văn hóa, môi trường. Đặc biệt chú ý hai yêu cầu quan trọng là phát triển công nghiệp công nghệ cao và đưa được công nghiệp về khu vực nông thôn, trong đó có vấn đề tiết kiệm sử dụng đất trồng lúa.

Công nghiệp: Sớm thoát khỏi thực trạng nền công nghiệp chủ yếu là gia công hiện nay. Mấu chốt là phát triển công nghiệp cơ khí chế tạo và công nghiệp hỗ trợ. Tăng cường sức mạnh của DN nội địa; mở rộng mạng lưới DN quy mô vừa và nhỏ làm vệ tinh cho DN lớn, kể cả DN FDI và DN trong nước. Quản trị DN cả DNNN và các loại DN trong nước khác theo mô hình/tiêu chuẩn hiện đại quốc tế; đặc biệt coi trọng khâu bố trí nhân lực quản trị CEO giỏi đối với DNNN và Nhà nước hỗ trợ đào tạo nhân lực quản trị cho các DN tư nhân.

Nông nghiệp: Phát huy thế mạnh đặc thù của nền nông nghiệp nhiệt đới, tạo được nhiều sản phẩm có thương hiệu quốc gia và quốc tế, nhất là phù hợp và bắt kịp với xu thế phát triển kinh tế xanh. Đẩy mạnh cơ giới hóa. Đưa công nghệ thông tin vào các khâu quản lý có điều kiện. Học kinh nghiệm và công nghệ của Israel, Nhật Bản và một số nước khác đi nhanh vào kinh tế tri thức ở những ngành sản phẩm và địa bàn có điều kiện.

Giao thông vận tải: Về đường bộ, cần xem lại việc xắp xếp tiến độ từ quy hoạch đến kế hoạch theo vùng để tập trung làm dứt điểm phát huy hiệu quả nhanh hơn, nhất là các tuyến đường bộ cao tốc. Siết chặt việc quản lý chất lượng công trình. Về đường thủy, tổng rà soát để tập trung làm một số cảng thật sự có chân hàng đủ đạt hiệu quả tổng thể theo vùng. Việc xây dựng cảng nhất thiết phải gắn với hệ thống logistic bảo đảm vận chuyển đồng bộ. Về đường sắt, tính toán kỹ về bước đi phù hợp khả năng nguồn vốn, đã làm thì có bước hiện đại hóa ngay và có thể làm từng đoạn có nhu cầu ưu tiên. Về đường không, sắp xếp lại cho hợp lý hơn về cự ly các sân bay và khả năng hấp thụ hành khách, xử lý bài toán vận chuyển để có hiệu quả, không lỗ. Đẩy mạnh kết hợp công – tư mà khu vực tư sẽ ngày càng có tỷ trọng lớn hơn khu vực công trong phát triển giao thông vận tải.

5 năm tới chúng ta cần tập trung sức tiến hành tái cơ cấu để chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế, đặc biệt là thực hiện các đột phá chiến lược về đổi mới thể chế, phát triển nguồn nhân lực và khoa học công nghệ, xây dựng kết cấu hạ tầng. Đó là tiền đề để cất cánh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Nguồn: DDDN