Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết, tại Kỳ họp thứ 8, Chính phủ đã báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014.

Đến nay, đánh giá lại cho thấy nhiều chỉ tiêu đạt kết quả cao hơn so báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 8, các cân đối vĩ mô tiếp tục ổn định hơn; số xã hoàn thành tiêu chí xã nông thôn mới đạt kết quả khả quan; an sinh xã hội và phúc lợi xã hội tiếp tục được bảo đảm.

“Ủy ban Kinh tế nhận thấy, kết quả trên là do Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đã kiên trì triển khai quyết liệt Kết luận Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, các Nghị quyết của Quốc hội và Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội. Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp và cả hệ thống chính trị đã tăng cường, thường xuyên tổ chức giám sát thực thi chính sách, pháp luật", ông Giàu cho biết.

Đặc biệt, ngay sau khi Hiến pháp năm 2013 có hiệu lực, công tác cải cách thể chế được đẩy mạnh, nhiều đạo luật đã được Quốc hội thông qua như: Luật Đất đai (sửa đổi); Luật Doanh nghiệp (sửa đổi); Luật Đầu tư (sửa đổi); Luật Đấu thầu (sửa đổi); Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; Luật Xây dựng (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật Tiếp công dân; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế; Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); Luật Giáo dục nghề nghiệp... và nhất là khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18/3/2014 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đã góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp trong thủ tục thuế, hải quan, tiếp cận điện năng...

Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, đạt được kết quả trên còn có nguyên nhân tác động thuận lợi từ bên ngoài, nhất là mặt bằng lãi suất các quốc gia ở mức thấp, tạo điều kiện cho dòng vốn đầu tư vào nước ta; giá lương thực ổn định ở mức thấp, giá các mặt hàng đầu vào của sản xuất (nhất là dầu thô) giảm mạnh đã tác động tích cực đến chỉ số giá tiêu dùng, ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế nước ta.

Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị báo cáo của Chính phủ cần phân tích, đánh giá tác động toàn diện và thực chất hơn về công tác điều hành CPI trong năm 2014 (theo số ước thực hiện báo cáo tại Kỳ họp thứ 8 và kết quả thực hiện có sự chênh lệch quá lớn: CPI kế hoạch Quốc hội giao tăng khoảng 7%, số báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 là 4,5 - 4,6%, số liệu đánh giá lại là 1,84% so với tháng 12/2013) bởi công tác dự báo, điều hành CPI sẽ tác động mạnh đến kế hoạch đầu tư, sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, người dân và tâm lý xã hội, tâm lý thị trường.

Trong khi đó, hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn còn gặp khó khăn, số DN giải thể, ngừng hoạt động lớn, tỷ lệ DN hoạt động có lãi thấp. Cổ phần hóa DNNN, thoái vốn nhà nước còn chậm, chất lượng và hiệu quả tái cơ cấu chưa cải thiện nhiều. Sản xuất nông nghiệp gặp nhiều khó khăn, vẫn xảy ra tình trạng được mùa mất giá, gây thiệt hại và bức xúc cho người dân. 

Bên cạnh đó, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục tăng lên, khu vực FDI đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế, nhất là đóng góp kim ngạch xuất khẩu tới 65% - 67% tổng kim ngạch xuất khẩu... Tuy nhiên, tác động của FDI trong việc nâng cao trình độ công nghệ cho nền kinh tế Việt Nam chưa rõ nét. Có ý kiến quan ngại rằng, nếu nguồn vốn FDI rút khỏi thị trường sẽ tác động xấu đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế nước ta...

Một số ý kiến cũng tỏ ra lo ngại về xu hướng nhập siêu lớn trong những tháng đầu năm 2015, khi 4 tháng đã nhập siêu 3 tỷ USD, tương đương khoảng 6% tổng kim ngạch xuất khẩu, cao hơn so với chỉ tiêu Quốc hội là 5%. Đáng lo hơn cả là sự phụ thuộc vào nhập khẩu từ 1-2 thị trường.

Cùng với đó, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam chịu sự tác động từ sự sụt giảm của giá cả hầu hết hàng hóa trên thế giới, trong đó có cả những hàng hóa xuất khẩu mà Việt Nam có lợi thế. Do vậy, xuất khẩu năm 2015 dự báo sẽ khó khăn hơn, nhất là cầu bên ngoài còn yếu và nhiều nước giảm giá mạnh đồng tiền so với đồng USD, dẫn đến thâm hụt thương mại trong năm 2015 ở mức cao.

Nhiều ý kiến cũng tỏ ra lo lắng khi nợ công tiếp tục gia tăng với tốc độ cao, trong năm 2015 dự báo nghĩa vụ trả nợ ở mức cao, cổ phần hóa DNNN, thoái vốn nhà nước còn chậm nên khó có thể hoàn thành kế hoạch cổ phần hóa giai đoạn 2014-2015. Chủ trương thực hiện liên kết vùng do thiếu giải pháp cụ thể, có tính bắt buộc nên kết quả đạt được chưa cao, hiệu quả chưa rõ nét.

Nguồn: Thời báo Ngân hàng