“Lượng sức” để phát triển

Trao đổi với báo giới tại phiên họp báo Chính phủ mới đây, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết: Phiên họp Chính phủ kỳ này, Thủ tướng đưa ra quyết tâm cao nhất để hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng tốt nhất. Tinh thần là đạt mục tiêu Quốc hội giao 6,7%, nhưng tình hình dự báo trong nước và quốc tế như vậy thì khả năng đạt được 6,7% là rất khó. Nếu chúng ta tăng trưởng cả năm ở các con số 6,3%, 6,5%, 6,7% thì quý IV phải đạt các mức tăng trưởng tương ứng là 7,1%, 7,7% và 8,3%. Từ đó, Chính phủ đưa ra quyết tâm cao nhất để hoàn thành các mục tiêu, nhưng quan trọng hơn là chất lượng tăng trưởng chứ không phải số lượng tăng trưởng.

Thực tế cho thấy, việc đưa GDP xuống thấp hơn 0,2 điểm phần trăm so với kế hoạch đặt ra từ đầu năm của Chính phủ là do nhiều nguyên nhân và được xét trên các yếu tố vĩ mô như sự tăng trưởng của sản xuất, xuất khẩu, kiềm chế lạm phát, những ảnh hưởng của khách quan và chủ quan. Theo đó, đến hết quý III, GDP cả nước mới đạt con số 5,92%, thấp hơn cùng kỳ năm trước. Công nghiệp khai khoáng tiếp tục giảm sút, nông nghiệp tăng trưởng thấp, khu vực công nghiệp cũng có mức tăng thấp hơn so với cùng kỳ.

Kết quả đã có, thách thức cũng nhìn thấy trực diện, vì thế, điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng có thể xem là việc đưa nền kinh tế phát triển đúng sức khỏe của nó, không quá sức để có thể tạo được sức bền tăng trưởng lâu dài.

Chuyên gia kinh tế cấp cao của WB - ông Sebastian Eckardt đã đưa ra nhận xét: Kinh tế Việt Nam vẫn “đảm bảo khả năng chống chịu”. Trong khi tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, Việt Nam vẫn chứng tỏ khả năng chống chịu của mình, điều này thể hiện qua 3 quý đầu năm 2016 tăng trưởng kinh tế giảm nhẹ do nông nghiệp bị hạn hán nặng nề và tăng trưởng công nghiệp sụt giảm, nhưng ổn định kinh tế vĩ mô vẫn được duy trì và sức ép lạm phát không đáng kể.

Con số tăng trưởng 6,3-6,5% của năm nay đã được Chính phủ cân nhắc, dựa trên các chỉ số vĩ mô đạt được từ đầu năm đến nay. Tại phiên họp Chính phủ tháng 9, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh rằng: Cơ sở để Chính phủ nỗ lực thực hiện mục tiêu này là tăng trưởng của nền kinh tế tiếp tục đà phục hồi, quý sau cao hơn quý trước, và đặc biệt, quý III đạt 6,4% - cao nhất trong ba quý, đưa tốc độ tăng trưởng kinh tế từ đầu năm đến nay lên 5,92%, lạm phát ở mức thấp.

Động lực cho tăng trưởng

Để đạt tăng trưởng GDP từ 6,3-6,5% thì tăng trưởng kinh tế quý IV phải đạt 7,1-7,7%. Đây được xem là thách thức không nhỏ. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia kinh tế, xu hướng GDP thường tăng cao vào các tháng cuối năm, cụ thể như quý IV 2014 là 6,96% và quý IV 2015 là 7,01%, nên nếu có những giải pháp cụ thể thì GDP cả năm sẽ đạt được mục tiêu đề ra.

Theo Tổng cục Thống kê, kết quả điều tra về xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo cho thấy, dự báo trong quý IV, tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp khả quan hơn quý III, nhất là đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp nhà nước. Cụ thể, 85,6% số doanh nghiệp đánh giá tình hình sản xuất ổn định và tốt hơn, trong đó có 48,8% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng sẽ tốt lên; 36,8% số doanh nghiệp đánh giá ổn định và chỉ có 14,4% số doanh nghiệp dự báo khó khăn hơn.  

Bên cạnh đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có mức tăng trưởng cao hơn cùng kỳ năm trước, đạt 10,4%, tiếp tục là trụ đỡ quan trọng cho nền kinh tế. Chỉ số tồn kho toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tại thời điểm 1/9/2016 tăng 9% so với cùng kỳ, thấp hơn mức tăng 9,9% của cùng kỳ năm trước. 

Nhiều yếu tố tích cực đối với nền kinh tế cũng đã hiện diện rõ, đặc biệt trong tháng 9, là động lực lớn để thúc đẩy tăng trưởng và cải thiện chất lượng tăng trưởng của năm nay. Cụ thể, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng đột biến, lên gần 81.500 doanh nghiệp. Đầu tư gián tiếp tăng, thu hút vốn FDI đạt khá, xuất siêu tăng. Kiều hối rót mạnh vào lĩnh vực sản xuất. Đặc biệt, nông nghiệp đã có bước chuyển biến mạnh mẽ trong quý 3 khi lần đầu tiên tăng trở lại, đạt 0,65%, sau mức tăng trưởng âm của hai quý trước.

Đánh giá về dư địa tăng trưởng trong quý IV, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng: Trong hơn 81 nghìn doanh nghiệp thành lập mới, có tới 95,8% đi ngay vào hoạt động kinh doanh, điều đó phản ánh sức khỏe tốt của nền kinh tế. Bên cạnh đó, tái cơ cấu khu vực nông nghiệp sẽ giúp khu vực này đóng góp nhiều hơn vào mức tăng trưởng chung của nền kinh tế. Đặc biệt, thúc đẩy tiêu thụ trong nước sẽ là động lực quan trọng đảm bảo sự bền vững của tăng trưởng chung.

Nguồn: VEN