Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược

CỔNG THÔNG TIN KINH TẾ VIỆT NAM

TRÁNH BẤT ỔN TỪ THIẾU VIỆC LÀM NÔNG THÔN (26/10)

26/10/2016 - 26 Lượt xem

Tình trạng con em nông dân ở các địa phương thiếu việc làm hiện nay khá nghiêm trọng. Theo Đại biểu Quốc hội Y Biêr Niê – Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Lắk, thanh niên học xong không có việc làm, sản phẩm nông nghiệp làm ra không bán được đang làm nản lòng bà con nhiều địa phương.

Đại biểu Quốc hội Y Biêr Niê nhận xét, tôi nghi ngờ các số liệu về đào tạo và việc làm của các cơ quan Chính phủ. Các số liệu việc làm và đào tạo năm nào cũng rất tròn trịa và khả quan, trong khi thực tế thanh niên tại nhiều địa phương vẫn thiếu việc làm rất nhiều.

– Như vậy, vấn đề giải quyết việc làm đối với các địa phương, đặc biệt những vùng xa trung tâm đô thị lớn đang rất bức bách, thưa ông?

Việc làm là vấn đề mang ý nghĩa chính trị rất lớn tại các địa phương. Con em bà con nông dân ra trường không xin được việc làm. Nhiều gia đình khác nhìn vào không muốn cho con em mình đi học, vì đi học tốn kém cũng không tìm được việc làm thì không đi học nữa.

Chính phủ cần có những số liệu sát thực hơn, ở đâu cần nghề gì thì chú trọng đào tạo nghề đó. Đầu ra cho công tác đào tạo phải là việc làm thực sự. Đầu tư cho đào tạo không đúng với nhu cầu là lãng phí nguồn lực của nhân dân, của đất nước.

Ngoài ra, chúng ta đang hội nhập sâu với thế giới và khu vực, trong đó có mở cửa thị trường lao động. Khi thị trường lao động ASEAN mở cửa, trình độ lao động đòi hỏi chất lượng cao hơn, chuyên nghiệp hơn. Cơ hội để có được việc làm của con em nông dân các vùng khó khăn, vùng xa ngày càng hẹp lại.
Chúng tôi thiết tha đề nghị Chính phủ cần tập trung đầu tư vào những vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số. Thời gian qua, bà con sống phụ thuộc vào đất, nhưng đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, dân ngày càng đông. Do đó, áp lực về việc làm sẽ ngày càng tăng.

– Có thể nói, việc kết nối giữa đào tạo và nhu cầu thực tế của DN đang gặp vấn đề, thưa ông?

Đúng là hiện nay người dân cho con em đi học mà không biết ra trường sẽ làm gì, làm ở đâu? Số lượng DN liên kết với các trường đào tạo chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ở các khu đô thị lớn, trung tâm của đất nước, thanh niên, sinh viên tốt nghiệp ra trường còn thiếu định hướng, thiếu việc làm thì nói gì tới các vùng xa, vùng dân tộc thiểu số.
Thanh niên lớn lên, không có việc làm sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây bất an cho xã hội, từ tệ nạn đến các thế lực bên ngoài vào lôi kéo, dụ dỗ chống lại các chính sách của Đảng và Nhà nước.

Vai trò chủ đạo của DNNN cần phải được thể hiện trong những nhiệm vụ mang tính chính trị ở các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nhà nước cần có chính sách để đưa các DNNN về đầu tư tại các vùng như vậy để tạo việc làm cho con em nông dân.

Đặc biệt những DN chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông, lâm nghiệp và DN tạo nhiều việc làm cần được chú trọng đầu tư. Ngoài ra, Nhà nước cần có những chính sách khuyến khích tích cực đối với các địa phương xa xôi để DN đến đầu tư.

Kết cấu hạ tầng được đầu tư xã hội hóa thì cũng nên thu ở mức nhà đầu tư chịu đựng được. Nếu các trạm BOT dày đặc như hiện nay, chỉ riêng quốc lộ 1 đoạn qua các tỉnh Tây Nguyên đã có 5 trạm BOT, từ TP HCM đến Bình Phước 5 trạm nữa. Nhà đầu tư muốn đến Đắk Lắk phải qua 10 trạm BOT thì làm sao chịu nổi chi phí vận tải?

– Thời gian vừa qua Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Theo ông, các địa phương đã “thẩm thấu” nghị quyết này như thế nào?

Chính sách cũng cần đi vào cuộc sống, vấn đề kỷ luật hành chính phải được siết chặt. Thực tế hoạt động của địa phương cho thấy, sự tắc trách của cán bộ công chức đang ảnh hưởng rất lớn tới thu hút đầu tư. Có những thủ tục hành chính, cán bộ công chức chỉ cần giải quyết trong vòng 1 phút là xong. Tuy nhiên, họ vẫn kéo dài hàng tuần gây khó dễ cho nhà đầu tư.

Ở địa phương, không ít nhà đầu tư nản lòng vì cán bộ công chức. Còn ở cấp trung ương, địa phương nào có mối quan hệ tốt thì được đầu tư nhiều hơn. Ngược lại, địa phương nào mối quan hệ kém thì được đầu tư ít hơn. Cơ chế xin cho vẫn rất nặng nề trong các quan hệ giữa cấp dưới với cấp trên, giữa nhà đầu tư với cán bộ công chức.

– Chính phủ đang đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế. Trong đó, tái cơ cấu khu vực DNNN được cho là sẽ tạo động lực cho kinh tế tư nhân phát triển. Ông đánh giá thế nào về tác động của việc tái cơ cấu khu vực DNNN đến thu hút đầu tư cho địa phương?

Trong báo cáo, Chính phủ đã chỉ ra hạn chế tái cơ cấu nền kinh tế thời gian qua chưa tác động đáng kể tới mô hình tăng trưởng, tăng trưởng vẫn theo chiều rộng chưa theo chiều sâu. Chúng tôi đồng tình với việc nền kinh tế nói chung đã có nhiều cải thiện trên mọi lĩnh vực cả thương mại và dịch vụ. Chính phủ đã chú trọng và đầu tư phát triển công nghệ cao cho nông nghiệp.

Nhưng một hạn chế khác cần phải lưu ý đó là tái cơ cấu khu vực DNNN. Việc triển khai tái cơ cấu khu vực DNNN chậm đang làm ảnh hưởng tới thu hút đầu tư cũng như phát triển của kinh tế địa phương. Tại Đắk Lắk vẫn còn rất nhiều DNNN chưa được cổ phần hóa. Nguồn lực trong dân vẫn chưa được huy động một cách hợp lý, sức lan tỏa của việc tái cơ cấu DNNN vẫn chưa đến được các nguồn lực khác.

– Xin cảm ơn ông!

Nguồn: DDDN

Đại biểu Quốc hội Bùi Xuân Thống – Phó trưởng đoàn ĐB tỉnh Đồng Nai:

bui-xuan-thong-copy

Nhà nước cần chú trọng phát triển mảng chế biến và bán sản phẩm cho nông dân. Họ cần được đầu tư công nghệ, được đào tạo để sản xuất những sản phẩm có giá trị thương mại cao.

Có một thực tế, gạo Việt Nam sản xuất ra dưa thừa nhưng người dân vẫn đi mua gạo Campuchia về sử dụng. Đã đến lúc chúng ta phải xem xét lại chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Sản phẩm sản xuất ra không gắn với nhu cầu của thị trường, mạnh ai người nấy làm thì không gọi là nền kinh tế thị trường.

 

Ông LÊ QUANG TRUNG – Phó Cục trưởng Cục việc làm, Bộ LĐ – TBXH:

le-quang-trung-copy

Những năm qua, đất nông nghiệp thuộc diện thu hồi để xây dựng các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đô thị, và các công trình công cộng… tăng mạnh nên thanh niên nông thôn càng thêm thiếu việc làm. Vì vậy, nhiều lao động nông thôn “khăn gói” lên các nhà máy, xí nghiệp ở thành phố tìm việc làm, mong cải thiện cuộc sống.

Điểm yếu nhất của lao động ở nông thôn hiện nay là tư duy còn mang nặng tư tưởng tiểu nông, làm ăn nhỏ lẻ, thiếu tính tổ chức, thiếu quy hoạch. Bên cạnh đó, kiến thức văn hóa cũng là vấn đề đáng quan tâm. Từ đó dẫn tới khả năng tiếp cận và làm chủ KH – CN tiên tiến còn nhiều hạn chế. Do vậy, phải ưu tiên đào tạo nghề cho những người nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp để chuyển sang đất công nghiệp, đô thị. Việc đào tạo nghề nên được triển khai trước khoảng 3 năm khi dự án thu hồi đất đai được thực hiện.