Chủ tịch Quốc hội cho rằng khi chấp nhận nguyên tắc thị trường trong việc bán nợ xấu, thì giá có thể cao hơn hoặc thấp hơn giá trị ghi sổ. “Đây là vấn đề giải quyết nút thắt xử lý nợ xấu”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Trước ý kiến lo ngại quy định này sẽ dễ bị lợi dụng, hợp thức hoá sai phạm, thậm chí có thể làm thất thoát hàng chục nghìn tỷ đồng Nhà nước, đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Bình, đoàn Quảng Bình, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, phân tích với những khoản nợ xấu, ngân hàng đã phải trích lập dự phòng rủi ro lên đến 80% từ lợi nhuận của mình, tương đương 80 tỷ đồng cho khoản vay 100 tỷ đồng.
“Giờ đây với tài sản đảm bảo kia chỉ cần bán được 20 tỷ đồng là hòa vốn, nếu bán được 50 tỷ đồng thì họ đã đưa được vào lợi nhuận 30 tỷ đồng; nên họ sẵn sàng bán giá thấp và điều này không ảnh hưởng gì đến họ cả, chứ không phải bán thấp như vậy là ăn hụt vào tiền của dân”- ông Bình phân tích thêm.
Thậm chí tài sản 100 tỷ đồng, nợ lại 100 tỷ đồng, nếu có khách hàng trả 80 tỷ đồng, nếu bình thường ta tính là bị lỗ 20 tỷ đồng. “Nhưng ở đây phải nghĩ, nếu không bán cho khách hàng này thì không thu được 80 tỷ đồng là rõ rồi, nhưng quan trọng hơn là sẽ không bán được cho ai khác, 5 hay 10 năm sau cũng không bán được. Vậy thì tốt nhất nên bán để thu 80 tỷ đồng, còn thiếu hụt 20 tỷ đồng sẽ trích lập dự phòng ở các năm sau”, đại biểu Bình phân tích.
Ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch Vietinbank lý giải nguyên nhân vì sao VAMC chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng là bởi chúng ta còn thiếu thị trường. Chúng ta coi nợ xấu là một loại hàng hóa thì cần phải có một thị trường tiêu thụ nó, cần phải có người mua, người bán và hàng hóa. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta lại đang “thiếu hàng hóa”, thiếu người mua.
"Hiện nay, chúng ta có thị trường nhưng thứ nhất là hàng hóa thì rất nghèo nàn. Những hàng hóa mà người mua quan tâm, ví dụ những khoản nợ gắn với bất động sản, nợ gắn với quyền sử dụng đất thì chưa giao dịch được, bởi vì người mua nếu mua lại nợ cũng không được thừa hưởng quyền nhận những tài sản gắn với nợ xấu, cũng như không có quyền xử lý những tài sản đó. Suốt thời gian vừa qua, chúng ta chỉ bán được những khoản nợ gắn với động sản mà thôi".
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước thì chỉ những tổ chức, cá nhân được cấp chức năng kinh doanh, mua bán nợ thì mới được tham gia mua bán nợ. Vì thế, trên thị trường hiện chỉ có 2 đơn vị tham gia mua bán các khoản nợ xấu là Công ty TNHH mua bán nợ Việt Nam DATC - đơn vị tích cực nhất trên thị trường trong thời gian qua và VAMC. Đặc biệt, VAMC vẫn chưa đủ nguồn lực và cơ chế để mua nợ theo thị trường, hiện chủ yếu mới chỉ mua theo chỉ định, tạm thời nhận nợ xấu của các Ngân hàng thương mại.
Số người mua nợ trên thị trường còn một vài các tổ chức nhỏ lẻ. Tuy nhiên, nói chung, nguồn lực tổng cộng vẫn còn rất nhỏ lẻ để ôm trọn khối nợ xấu trong nền kinh tế.
Nguồn: DDDN