Theo đánh giá của Viện Kế toán công chứng Anh và Xứ Wales (ICAEW), dù được dự báo tăng trưởng khá trong năm 2017 nhưng kinh tế Việt Nam vẫn tồn tại nhiều rủi ro.

Tổng sản phẩm nội địa (GDP) của Việt Nam năm 2016 tăng 6,2% so với năm 2015 và mức tăng trong năm nay được dự báo sẽ đạt 6,5% nhờ một trong những lực đỡ quan trọng là vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), theo thông tin được đưa ra tại buổi báo cáo Triển vọng kinh tế: Khu vực Đông Nam Á, do ICAEW tổ chức hôm nay, 20-6.

Theo ICAEW, FDI là yếu tố quan trọng hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Nguồn vốn FDI tiếp tục chảy vào Việt Nam cho thấy tiềm năng tăng trưởng của thị trường này trong tương lai.

Tuy nhiên, ICAEW cho rằng mặc dù được dự báo tăng trưởng nhưng kinh tế Việt Nam trong năm 2017 vẫn tồn tại nhiều rủi ro. Cụ thể, thâm hụt ngân sách vẫn ở mức cao, tỷ lệ nợ công và nợ nước ngoài trên GDP đã là 64,7% và 53,6% vào cuối năm 2016. Các biện pháp, kế hoạch được sử dụng để điều chỉnh mức thâm hụt như cắt giảm ngân sách và tăng thuế có nguy cơ làm cho tăng trưởng GDP bị chậm lại.

Tiến sĩ Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, chiến lược thu hút FDI đang bộc lộ nhiều vấn đề bất cập. Các chính sách dành nhiều lợi thế và ưu đãi của Việt Nam cho doanh nghiệp FDI “tận hưởng” nhưng chưa thể tận dụng hiệu quả những lợi thế của khối doanh nghiệp FDI. Doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa liên kết rất yếu.

"Doanh nghiệp nội địa không kết nối được với doanh nghiệp FDI, đầu vào vẫn chủ yếu nhập khẩu. Intel và Samsung là hai ví dụ điển hình. Tỷ lệ nội địa hóa  trong chuỗi cung ứng cho hai tập đoàn này lần lượt chỉ khoảng 3% và 8%. Lao động chủ yếu là giản đơn, tiền lương thấp, nguy cơ mất việc cao do tuổi tác và do quá trình robot hóa", ông Thiên nhận xét.

Tại hội thảo, ông Thiên cho biết, số doanh nghiệp được thành lập trong năm 2016 đạt kỷ lục (khoảng 110.000 doanh nghiệp) nhưng tăng trưởng GDP quí 1-2017 chỉ đạt 5,1%, thấp hơn 2 năm gần đây. Ông nêu câu hỏi tại sao số doanh nghiệp mới tăng lên lại không phải là động lực tăng trưởng mạnh cho giai đoạn mới?

Ông Thiên cho rằng, trong 110.000 doanh nghiệp thành lập mới chỉ có hơn 98.000 doanh nghiệp đi vào hoạt động; trong đó có 35,4% thuộc ngành bán buôn và bán lẻ, sửa chữa ô tô, xe máy và chỉ 13,7% thuộc công nghiệp chế biến chế tạo. Doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ chiếm tuyệt đại đa số (95-96%), đóng góp ít cho tăng trưởng, thiếu các tập đoàn tư nhân lớn làm trụ cột.

Chưa kể, con số doanh nghiệp đóng cửa không hề nhỏ, theo ông Thiên. Trong 4 tháng đầu năm 2017, có rất nhiều doanh nghiệp phải rời khỏi thị trường và 92% số doanh nghiệp giải thể có quy mô vốn nhỏ hơn 10 tỉ đồng.

Trao đổi với báo chí, ông Thiên nhận xét, tinh thần khởi nghiệp hiện nay có thể sẽ trở thành phong trào, xa rời thực tiễn. Các quỹ khởi nghiệp của nhà nước còn dễ dãi trong công tác đánh giá, đầu tư.

“Khuyến khích tinh thần khởi nghiệp là cần thiết nhưng sản phẩm khởi nghiệp đòi hỏi phải cao cấp hơn, sáng tạo hơn. Nhà nước phải có chính sách giúp doanh nghiệp khởi nghiệp khác đi, còn như vừa qua thì doanh nghiệp khó lớn lên được”, ông Thiên nói.

Nguồn: TBKTSG