Tin nổi bật
Đảm bảo lợi ích của quốc gia song hành thúc đẩy giao thương hàng hóa
06/02/2020 - 339 Lượt xem
Trong số các vụ việc đó, các cơ quan chức năng cùng lực lượng Hải quan đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển ma túy lớn, những vụ gian lận, giả mạo xuất xứ từ trước tới nay chưa từng có. Nhân dịp kết thúc năm 2019 và chào đón năm mới 2020, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã dành cho TBTCVN cuộc trả lời phỏng vấn, chia sẻ về một số thông tin liên quan đến nội dung nêu trên.
* TBTCVN: Thưa Thứ trưởng, năm 2019 mặt trận chống buôn lậu, gian lận thương mại nổi lên với nhiều vụ việc lớn được phát hiện, bắt giữ và xử lý. Xin Thứ trưởng cho biết một vài nhận xét về kết quả này trong năm 2019?
- Thứ trưởng Vũ Thị Mai: Trước hết, chúng ta hết sức phấn khởi với kết quả phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước đã tiếp tục hoàn thành toàn bộ các mục tiêu mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ đặt ra. Trong đó, riêng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đã lần đầu tiên vượt mốc 500 tỷ USD. Đó là thành quả với sự nỗ lực, chung sức của toàn bộ hệ thống chính trị, của người dân và cộng đồng doanh nghiệp, cũng như sự tin tưởng góp sức của các đối tác, tổ chức quốc tế.
Còn riêng với công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, năm 2019 chúng ta đã thấy các lực lượng chức năng đã điều tra phát hiện, bắt giữ và xử lý những vụ việc lớn, thu hút sự quan tâm của dư luận, trong đó đặc biệt là những vụ vận chuyển và tàng trữ trái phép chất ma túy, gian lận và giả mạo xuất xứ hàng hóa…
Trong những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam đã có độ mở rất lớn trong hợp tác giao thương kinh tế với thế giới, cùng với chiều dài biên giới tiếp giáp với các nước cũng rất lớn cả ở trên biển và trên đất liền; chính vì vậy, công tác đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới ngày càng diễn biến phức tạp và là vấn đề luôn được Chính phủ quan tâm chỉ đạo sát sao, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, các bộ, ngành, địa phương vào cuộc quyết liệt và thực hiện nhiều giải pháp để phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn.
 |
|
Ngày 27/11/2019, tại Phủ Tổng thống Hàn Quốc, trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae - in, Thứ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Vũ Thị Mai và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Kang Kyung-wha đã ký Nghị định thư thứ hai sửa đổi Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Hàn Quốc. Ảnh: Thống Nhất |
Đặc biệt, trên mặt trận đấu tranh chống buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy xuyên quốc gia, với mục tiêu là cương quyết không để Việt Nam trở thành điểm trung chuyển ma túy, Bộ Tài chính trong chức năng nhiệm vụ được giao đã chỉ đạo lực lượng hải quan quyết liệt, chủ động vào cuộc, tăng cường phối hợp với lực lượng công an, bộ đội biên phòng tổ chức lập và đấu tranh với nhiều chuyên án lớn, triệt phá thành công nhiều đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia được lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Tài chính biểu dương khen thưởng.
Theo thống kê sơ bộ, năm 2019 (tính từ 16/12/2018 đến 15/12/2019), lực lượng kiểm soát hải quan toàn ngành đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý: 17.168 vụ vi phạm pháp luật về hải quan (tăng 3,22% so với năm 2018). Trong đó, có 487 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; 194 vụ ma túy; 14 vụ vi phạm sở hữu trí tuệ và hàng giả; 16.446 vụ vi phạm hành chính; trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 3.004 tỷ đồng (tăng hơn 76,7% so với năm 2018). Kết quả, qua công tác xử lý vi phạm, cơ quan hải quan đã thu nộp ngân sách hơn 477,8 tỷ đồng (tăng hơn 36% so với năm 2018). Cơ quan hải quan đã khởi tố 53 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 168 vụ.
Đối với công tác đấu tranh chống gian lận, giả mạo xuất xứ, chúng ta đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng lĩnh vực này sẽ còn rất nhiều khó khăn, thách thức. Có thể thấy năm 2019, trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ - Trung Quốc ngày càng “nóng”, xuất hiện dấu hiệu của việc giả mạo xuất xứ, giả mạo nhãn hiệu của hàng hóa Việt Nam chuyển tải bất hợp pháp. Những gian lận này đã tác động ảnh hưởng làm cho khả năng một số hàng hóa của Việt Nam bị điều tra, áp thuế chống bán phá giá, thuế tự vệ, thuế đối kháng, qua đó gây mất uy tín của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, ảnh hưởng chung đến hoạt động xuất khẩu của Việt Nam, gây tổn hại đến nền kinh tế và thương hiệu Việt.
Trước tình hình đó, ngày 4/7/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 824/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ". Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành Kế hoạch hành động số 1662/QĐ-BTC ngày 23/8/2019 để triển khai thực hiện, đồng thời chỉ đạo Tổng cục Hải quan nghiên cứu đưa ra các giải pháp cụ thể. Theo đó, cơ quan hải quan đã khoanh vùng có 15 nhóm mặt hàng có nguy cơ gian lận, giả mạo C/O cao. Kết quả, cơ quan hải quan đã điều tra làm rõ nhiều vụ việc gian lận C/O đối với nhiều nhóm mặt hàng nhôm, sắt thép, xe đạp, đồ điện tử, gỗ ván ép... mà thông tin báo chí cũng đã đưa tin.
* TBTCVN: Trong bối cảnh giao thương quốc tế ngày càng tăng lên, công tác quản lý nhà nước song hành thực hiện nhiệm vụ vừa kiểm soát chặt chẽ để ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, nhưng phải vừa tạo cơ chế thông thoáng cho hàng hóa giao thương. Được biết, năm 2019, Bộ Tài chính cũng đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành đẩy mạnh việc thực hiện Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia. Xin Thứ trưởng chia sẻ đôi nét về công tác này năm qua?
- Thứ trưởng Vũ Thị Mai: Năm 2019 với vai trò là cơ quan thường trực Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899), Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã đôn đốc các bộ, ngành tích cực kết nối các thủ tục hành chính tham gia Cơ chế một cửa quốc gia.
Sau 5 năm triển khai chính thức, đến nay việc thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đã đi vào ổn định, vững chắc. Trong năm 2019, Tổng cục Hải quan tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành thống nhất quy trình nghiệp vụ, xây dựng hệ thống công nghệ thông tin để tiếp tục mở rộng thực hiện các thủ tục mới thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Tính đến 30/12/2019, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 188 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối, với trên 2,74 triệu hồ sơ của khoảng 34.000 doanh nghiệp.
Về kết quả thực hiện Cơ chế một cửa ASEAN, trong năm 2019, Việt Nam cũng đạt được tiến bộ đáng kể, đã trao đổi thông tin C/O mẫu D với 6 nước ASEAN. Trong đó, đã kết nối chính thức với 4 nước (Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan) từ ngày 1/1/2018; trong năm 2019, kết nối bổ sung thêm 2 nước: Brunei (từ ngày 1/4/2019) và Campuchia (từ 15/7/2019). Dự kiến tháng 1/2020, Việt Nam sẽ kết nối chính thức thêm với Myanmar và Lào.
Bộ Tài chính đã và đang chỉ đạo Tổng cục Hải quan phối hợp các bộ, ngành chuẩn bị các điều kiện kỹ thuật để sẵn sàng trao đổi thông tin tờ khai hải quan ASEAN (thí điểm với Indonesia và Thái Lan) và phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chứng nhận kiểm dịch thực vật (thí điểm với Indonesia)...
Cùng với đó, trong năm 2019, ngành Hải quan tiếp tục có những cải cách, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, đạt được những dấu ấn tích cực trong cải cách, hiện đại hóa, hoạt động quản lý, giám sát hải quan. Theo đó, hoạt động hải quan đã triển khai áp dụng mạnh mẽ ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ hiện đại vào công tác giám sát, soi chiếu hàng hóa tại các cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu... để vừa giúp đẩy nhanh thời gian thông quan hàng hóa, vừa kiểm soát chặt chẽ hơn việc tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu.
Đồng thời, năm 2019, ngành Hải quan cũng đã cung cấp 172/192 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, chiếm 90% tổng số thủ tục hành chính, triển khai tại 100% chi cục hải quan và cục hải quan tỉnh, thành phố; 99,9% doanh nghiệp khai báo thủ tục hải quan điện tử qua Hệ thống thông quan tự động. Số thuế xuất nhập khẩu thu bằng các phương thức điện tử qua ngân hàng đạt gần 100% số thu của Tổng cục Hải quan...
Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, tuy nhiên so với thực tế yêu cầu của Chính phủ, việc cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm thời gian thông quan hàng hóa để tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, sẽ tiếp tục cần sự nỗ lực hơn nữa của lực lượng hải quan, đặc biệt là sự vào cuộc triển khai thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ từ các bộ, ngành, địa phương và sự hợp tác của cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới.
* TBTCVN: Thưa Thứ trưởng, năm 2020 là năm quyết định thành công của việc thực hiện mục tiêu nhiệm kỳ giai đoạn 2016 – 2020. Với tầm quan trọng như vậy, xin Thứ trưởng cho biết những chỉ đạo trọng tâm của Bộ Tài chính đối với ngành Hải quan trong năm 2020?
- Thứ trưởng Vũ Thị Mai: Năm 2020 là năm đặc biệt quan trọng, ngành Tài chính và Tổng cục Hải quan phải bám sát, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao trong các nghị quyết của Đảng, Chính phủ và nghị quyết của Quốc hội về thực hiện nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 – 2020.
Theo đó, Tổng cục Hải quan cần phải tiếp tục triển khai một số nhiệm vụ công tác trọng tâm như sau:
Một là, theo dõi sát tình hình hoạt động của doanh nghiệp xuất nhập khẩu, khả năng thu nộp ngân sách nhà nước; kịp thời đề xuất các giải pháp tháo gỡ vướng mắc về chính sách thuế; tăng cường công tác quản lý thu, khai thác nguồn thu, chống thất thu; đẩy mạnh công tác quản lý thu nợ thuế, kiểm tra sau thông quan, phấn đấu hoàn thành vượt dự toán thu ngân sách được giao.
Hai là, tiếp tục phối hợp và đôn đốc các bộ, ngành tích cực triển khai các hoạt động theo Kế hoạch tại Quyết định 1254/QĐ-TTg (ngày 26/9/2018) của Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch hành động thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018 - 2020.
Trong đó, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan có nhiệm vụ phối hợp với các bộ, ngành thực hiện có hiệu quả các chỉ đạo tại Nghị định 85/2019/NĐ-CP quy định về việc thực hiện thủ tục hành chính đối với hàng hoá xuất nhập khẩu, quá cảnh, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, quá cảnh theo Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành; quản lý vận hành trao đổi, chia sẻ dữ liệu thông qua Cổng thông tin Cơ chế một cửa quốc gia, vừa được Chính phủ ban hành vào tháng 11/2019, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2020.
Ba là, tập trung vào việc xây dựng và hoàn thiện trình Chính phủ ký ban hành các đề án quan trọng như: Đề án thí điểm bảo lãnh thông quan; Đề án quản lý hoạt động thương mại điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu; tập trung vào việc xây dựng và hoàn thiện đề án đơn giản thủ tục kiểm tra chuyên ngành, góp phần thực hiện mục tiêu nâng hạng chỉ số giao dịch thương mại qua biên giới…
 |
|
Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại cảng biển. |
Bốn là, tiếp tục tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các vụ buôn lậu, gian lận về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; chống thất thu qua trị giá, mã hàng hóa, chủng loại hàng hóa… Đây là một nhiệm vụ được đánh giá là sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức trong năm 2020 và những năm tới đây. Do vậy, rất cần có sự phối hợp, triển khai các giải pháp đồng bộ ở tất cả các cấp, các ngành, địa phương, cũng như của chính cộng đồng doanh nghiệp và người dân, nhằm vừa đảm bảo tạo điều kiện phát triển giao thương kinh tế, vừa nâng cao việc tuân thủ pháp luật, đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao trong bối cảnh nền kinh tế đất nước tiếp tục mở cửa hợp tác sâu rộng với các nền kinh tế trên thế giới.
Đồng thời tiếp tục xây dựng, hiện đại hóa ngành Hải quan, thực hiện nghiêm kỷ cương kỷ luật, tăng cường đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Nguồn: Tạp chí Tài chính
